Lorenzo Bandini: Στο Πάνθεον της ιστορίας…


Από καταβολής της Formula 1, σχεδόν οκτώ δεκαετίες τώρα, εκατοντάδες πιλότοι πέρασαν από το σπορ. Άλλοι έγραψαν το όνομά τους με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της κορωνίδας του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Άλλοι πέρασαν και δεν κατάφεραν να αφήσουν το στίγμα τους. Υπήρξαν, όμως, και αυτοί που μπορεί να μην έκαναν λαμπερή καριέρα, εντούτοις ο «θρύλος» τους εξακολουθεί να πλανάται πάνω από τις πίστες. Κι ένας εξ’ αυτών ήταν ο Lorenzo Bandini.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟ
  • 5/8/2018
Γεννημένος στις 21 Δεκεμβρίου του 1935 στην πόλη Μαρζ της Λιβύης, ο Bandini από μικρή ηλικία έδειξε την αγάπη του για τους δύο και τέσσερις τροχούς. Ήταν μόλις τεσσάρων ετών όταν η οικογένειά του μετακόμισε κοντά στη Φλωρεντία, ενώ στα 15 του βίωσε την απώλεια του πατέρα του. Δεν άργησε να πάρει την απόφαση που έμελλε να αλλάξει τη ζωή του: έφυγε από το πατρικό του και μετακόμισε στο Μιλάνο, όπου έπιασε δουλειά ως μαθητευόμενος μηχανικός στον Goliardo Freddi.
 
 
Τα οικονομικά του ήταν περιορισμένα κι έτσι τους πρώτους αγώνες του τους έκανε με μοτοσικλέτες. Όμως το 1957, σε ηλικία 22 ετών, δανείστηκε ένα Fiat 1100 και συμμετείχε για πρώτη φορά σε αγώνα αυτοκινήτων. Ο Goliardo Freddi είδε αμέσως το ταλέντο του κι αποφάσισε να τον υποστηρίξει. Κι η αλήθεια είναι πως ο Bandini ποτέ του δεν «πρόδωσε» τον Freddi, καθώς όχι μόνον συνέχισε να εργάζεται στο συνεργείο, αλλά το 1963 παντρεύτηκε και την κόρη του Freddi, Margherita.
 
Η εμπλοκή του με το motorsport, πάντως, είχε ξεκινήσει αρκετά χρόνια πριν τον γάμο του. Το 1958 συμμετείχε στον περίφημο αγώνα Mille Miglia, κατακτώντας τη νίκη στην κατηγορία του με μία Lacia Appia Zagato, ενώ μέχρι το 1961 αγωνιζόταν και στην Formula Junior. Με την ομάδα Arzani-Volpini τερμάτισε τρίτος στον «παρθενικό» αγώνα του στη Σικελία, ενώ το 1959 και το 1960 οδήγησε για λογαριασμό της Stanguellini. Μάλιστα το 1960 πήρε την τέταρτη θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Formula Junior.
 
 

Τα χρόνια στη Ferrari

 
Οι επιτυχίες του στη Formula Junior δεν άφησαν ασυγκίνητο τον Enzo Ferrari. Το 1961 ήταν υποψήφιος για μία θέση στη «scuderia», όμως τελικά επελέγη ο Giancarlo Baghetti, με τον Bandini να βρίσκει τελικά μονοθέσιο στην ιδιωτική ομάδα Scuderia Centro Sud. Μάλιστα ανέβηκε στο βάθρο στον αγώνα στο Πο της Γαλλίας, τερματίζοντας τρίτος στον μη πρωταθληματικό αγώνα που διεξήχθη εκεί. 
 
Μία χρονιά αργότερα μετακόμισε στο Maranello, καθώς η Ferrari του προσέφερε διετές συμβόλαιο. Το 1962 οδήγησε για λογαριασμό της «scuderia», τερματίζοντας τρίτος στο ντεμπούτο του στο Μονακό. Όμως την επόμενη χρονιά περιορίστηκε στα sport cars όπου μαζί με τον Ludovico Scarfiotti κέρδισαν τις 24 ώρες του Λε Μαν και τερμάτισαν δεύτεροι στο Targa Florio. Παράλληλα έτρεξε σε κάποιους αγώνες της Formula 1 με την Centro Sud, τερματίζοντας πέμπτος στο βρετανικό Grand prix. Έτσι επέστρεψε στην ομάδα της Ferrari μέχρι το τέλος της σεζόν. Η καλύτερη σεζόν του στη Formula 1, πάντως, ήταν το 1964. Νικητής στην Αυστρία, στο βάθρο σε Γερμανία και Ιταλία, ενώ στο Μεξικό άφησε τον teammate του, John Surtees, να πάρει τη νίκη, ώστε να εξασφαλίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
 
 
Η φυγή του Surtees από τη Ferrari μεσούσης της σεζόν του 1966 άνοιξε τον δρόμο στον Bandini ώστε να γίνει «πρώτος» πιλότος της ομάδας. Όμως προβλήματα με τον κινητήρα του μονοθεσίου του, του στέρησαν το δικαίωμα να κερδίσει τους αγώνες στη Γαλλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια χρονιά ο Bandini βοήθησε τον Αμερικανό σκηνοθέτη John Michael Frankenheimer στα γυρίσματα της ταινίας «Grand Prix». Ο Bandini ήταν αυτός που υπέδειξε στον Frankenheimer το σημείο στο λιμάνι του Μονακό, όπου επρόκειτο να σκηνοθετηθεί ένα ατύχημα. Η τραγική ειρωνεία είναι πως έναν χρόνο αργότερα στο ίδιο σημείο είχε ατύχημα που εν τέλει απέβη μοιραίο.
 
 

Το τραγικό συμβάν…

 
Στις 7 Μαΐου του 1967 ο Bandini συμμετείχε στο grand prix του Μονακό κι ήταν δεύτερος, πίσω από τον Denny Hulme, όταν στον 82ο γύρο έχασε τον έλεγχο της Ferrari του στο λιμάνι. Το μονοθέσιο προσέκρουσε στις μπαριέρες, εν συνεχεία αναποδογύρισε και σταμάτησε στις αχυρόμπαλες που είχαν τοποθετηθεί στην άκρη του δρόμου.
 
Για κακή του τύχη, το ρεζερβουάρ τρύπησε και η βενζίνη άρχισε να ρέει στο οδόστρωμα, με τον Bandini να είναι παγιδευμένος κάτω από το φλεγόμενο μονοθέσιο. Οι άνθρωποι της διοργάνωσης έσπευσαν στο σημείο και κατάφεραν να τον απεγκλωβίσουν, πριν από τη δεύτερη μεγάλη έκρηξη που κατέστρεψε ολοσχερώς τη Ferrari. Όμως ο Bandini είχε υποστεί εγκαύματα τρίτου βαθμού στο 70% του σώματός του και τρεις ημέρες αργότερα εξέπνευσε στο νοσοκομείο «Princess Grace» του Μόντε Κάρλο.
 
Η έρευνα των τοπικών αρχών κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι διοργανωτές είχαν πράξει όλα τα δέοντα, όμως από εκείνον τον αγώνα κι έπειτα απαγορεύτηκε η χρήση αχυρόμπαλων στα Grand prix της Formula 1.
 
Η κηδεία του Lorenzo Bandini έλαβε χώρα στις 13 Μαΐου στο Reggiolo, μια πόλη 9.000 κατοίκων στη επαρχία της Reggio Emilia. Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έσπευσαν για να πουν το «ύστατο χαίρε» στον άνθρωπο που με τη «θυσία» του έμελλε να αλλάξει τις συνθήκες διεξαγωγής του αγώνα στο Πριγκιπάτο.
 
 

Το βραβείο Lorenzo Bandini

Το 1992, με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από τον θάνατο του Lorenzo Bandini, η γενέτειρά του, Brisighella, θεσμοθέτησε το Trofeo Lorenzo Bandini, ένα βραβείο, το οποίο κάθε χρόνο απονέμεται σε ανθρώπους της Formula 1, οι οποίοι παρουσίασαν σημαντική αγωνιστική βελτίωση την αμέσως προηγούμενη σεζόν. Πρώτος κάτοχος του βραβείου ήταν το 1992 ο Ivan Capelli. Το 2015 απονεμήθηκε στην ομάδα της Mercedes για την κυριαρχία της την πρώτη σεζόν της «υβριδικής εποχής» της Formula 1. Αυτή ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που το βραβείο δεν πήγε σε πρόσωπο, αλλά σε ομάδα.
 
Οι κάτοχοι του Lorenzo Bandini Trophy
1992: Ivan Capelli
1995: David Coulthard
1996: Jacques Villeneuve
1997: Luca di Montezemolo
1998: Giancarlo Fisichella
1999: Alexander Wurz
2000: Jarno Trulli
2001: Jenson Button
2002: Juan Pablo Montoya
2003: Michael Schumacher
2004: Kimi Räikkönen
2005: Fernando Alonso
2006: Mark Webber
2007: Felipe Massa
2008: Robert Kubica
2009: Sebastian Vettel
2010: Lewis Hamilton
2011: Nico Rosberg
2012: Bruno Senna
2013: Piero Ferrari
2014: Daniel Ricciardo
2015: Mercedes AMG Petronas F1 Team
2016: Max Verstappen
2017: Scuderia Ferrari
2018: Valtteri Bottas