Αερόκλειδα στην F1: Πώς λειτουργούν και γιατί είναι τόσο κρίσιμα στους αγώνες (video)


Στις πρώτες εποχές της F1 οι μηχανικοί χρησιμοποιούσαν σφυριά για να απελευθερώσουν τους τροχούς. Τα σύγχρονα αερόκλειδα ασκούν ροπή πάνω από 3.000 Nm και μια λάθος κίνηση μπορεί να καταστρέψει έναν ολόκληρο αγώνα.

  • ΦΩΤΟ: RED BULL CONTENT POOL, ΑΡΧΕΙΟ
  • 5/6/2023

Για τα δισεκατομμύρια ευρώ που ξοδεύονται στην Formula 1, το να κρίνεται πολλές φορές ένας αγώνας από ένα απλό εργαλείο μοιάζει αρκετά παράδοξο. Όμως αυτό είναι μέρος και της ομορφιάς των αγώνων και κάτι που προσθέτει έξτρα δράμα και πλοκή σε ένα πλούσιο θέαμα.

Η Mercedes, πριν από μερικά χρόνια, αποφάσισε να φτιάξει ένα video για να μας δείξει πως λειτουργούν αυτά τα αερόκλειδα που τόσες φορές έχουν προκαλέσει αναστάτωση σε κάποιον αγώνα. Τα wheel guns, όπως τα ονομάζουν, είναι προφανώς πολύ πιο εξελιγμένες κατασκευές από τα ταπεινά αερόκλειδα που έχουμε υπόψη μας, όμως ακόμα και αυτά παθαίνουν συχνά αστοχίες.

Το συγκεκριμένο εργαλείο ονομάζεται Super Gun 3 και λειτουργεί με αέρα υπό πίεση. Επειδή κάθε εκατοστό του δευτερολέπτου μετρά σε ένα pit-stop, τεράστια σημασία έχει δοθεί στο πόσο γρήγορα μπαίνει ή απελευθερώνει το μπουλόνι του τροχού. Για να μην χάνεται χρόνος με το πρώτο πάτημα ξεβιδώνει το μπουλόνι και με το δεύτερο πάτημα το βιδώνει.

Αυτή η λειτουργία είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί αν χαθεί το ένα στάδιο, ο χειριστής του για να επαναλάβει την ίδια κίνηση θα πρέπει να περάσει και από το δεύτερο στάδιο ώστε να ξανακάνει την πρώτη κίνηση. Όλα αυτά όμως υπό συνθήκες πίεσης προφανώς δημιουργούν μεγάλο άγχος ακόμα και στις πιο καλοδουλεμένες ομάδες, οπότε αρκετές φορές βλέπουμε τους μηχανικούς να τα χάνουν και να μπερδεύονται. 

Τα αερόκλειδα είναι συνδεδεμένα ηλεκτρονικά με τους υπολογιστές μέσα στα πιτ και συλλέγουν data από την αλλαγή των ελαστικών. Όταν ένας μηχανικός έχει ολοκληρώσει την αλλαγή πατάει ένα κουμπί ώστε η ομάδα να ξέρει ότι είναι εντάξει. Όταν ανάψουν και τα τέσσερα φωτάκια από όλους τους τροχούς, τότε δίνεται το ΟΚ στον οδηγό να ξεκινήσει.

Τα υψηλής απόδοσης αερόκλειδα έγιναν απαραίτητα στην F1 όταν απαγορεύτηκε ο ανεφοδιασμός. Μέχρι τότε δεν είχε σημασία πόση ώρα θα χρειαζόταν η αλλαγή των τροχών καθώς ο ανεφοδιασμός κρατούσε περισσότερο. Μετά το 1994 που καταργήθηκε ο ανεφοδιασμός καυσίμων, μετράει πλέον και το εκατοστό του δευτερολέπτου σε κάθε πιτ στοπ.

Στις πρώτες εποχές της F1 οι μηχανικοί χρησιμοποιούσαν σφυριά και διάφορα άλλα εργαλεία για να απελευθερώσουν τους τροχούς. Σήμερα αυτά τα αερόκλειδα ασκούν ροπή πάνω από 3.000 Nm, οπότε απαιτείται τεράστια εκπαίδευση στους μηχανικούς για να μην καταστρέψουν το μπουλόνι και τον αγώνα του οδηγού.