Η Honda στην Formula 1: Από το «χαρακίρι», στη δικαίωση


Ο Soichiro Honda ήταν κάτι παραπάνω από ένας εμπνευσμένος επιχειρηματίας, ο οποίος κατάφερε τη μικρή εταιρία που ίδρυσε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να την εξελίξει σε έναν από τους κολοσσούς της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. 

  • Κείμενο: Γιάννης-Μάριος Παπαδόπουλος, Φωτογραφία: Αρχείο
  • 5/8/2021

Ο Honda, ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Νοεμβρίου του 1906 και έφυγε από τον μάταιο τούτο κόσμο στις 5 Αυγούστου του 1991 σε ηλικία 84 ετών, μία ημέρα πριν συμπληρωθούν 45 χρόνια από την επέτειο της ρίψης της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, ήταν ένας άνθρωπος με βαθιά αγάπη για τον μηχανοκίνητο αθλητισμό.

Κάποια πράγματα δεν είναι τυχαία στη ζωή. Ο Honda φρόντισε να δημιουργήσει μια εταιρία η οποία έγινε «ηγέτιδα δύναμη» στον τομέα των μοτοσικλετών σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 1959 έφτασε στην κορυφή, όμως ήξερε πως είχε έρθει η ώρα να ασχοληθεί και με τους τέσσερις τροχούς. Το Τ360, ένα ελαφρύ φορτηγό με κίνηση στον πίσω άξονα, ήταν το πρώτο τετράτροχο που βγήκε ποτέ από τη γραμμή παραγωγής της Honda το 1963. Έναν χρόνο αργότερα η Honda είχε ήδη μπει στη Formula 1!

Η πρώτη σύντομη τετραετία…

Η Honda, λοιπόν, ενεπλάκη για πρώτη φορά με τη Formula 1 το 1964. Πρώτος οδηγός της ομάδας ήταν ο Αμερικανός Ronnie Bucknum, ο οποίος συμμετείχε σε τρεις αγώνες το 1964, τερματίζοντας 13ος στο Νίρμπουργκρινγκ κι εγκαταλείποντας στη Μόντσα και στο Γουότκινς Γκλεν. Η Honda διατήρησε στο δυναμικό της τον Bucknum και την επόμενη σεζόν, όμως το 1965 συμμετείχε με δύο μονοθέσια, καθώς κατασκεύασε ακόμα ένα για τον επίσης Αμερικανό Richie Ginther.

Αυτό που έκανε το 1964 η Honda ήταν εντυπωσιακό, μιας και μέχρι εκείνη τη σεζόν μόλις δύο ομάδες στο grid της Formula 1 κατασκεύαζαν μόνες τους και τα σασί αλλά και τους κινητήρες: η Ferrari και η BRM. Οι Ιάπωνες, όμως, ήταν τελειομανείς και παρότι «πρωτάρηδες» συνολικά στους τέσσερις τροχούς, ήθελαν να δημιουργήσουν το αμιγώς δικό τους μονοθέσιο σε μια «all Japanese» ομάδα, με εξαίρεση τους πιλότους.

Βαθιά συναισθηματικοί ως λαός, όμως, δεν άντεξαν το βάρος του αδόκητου χαμού του Jo Schlesser.

Ο Γάλλος πιλότος προσελήφθη από τη Honda για να οδηγήσει την RA302 στον αγώνα της πατρίδας του στη Ρουέν. Όμως μόλις στον δεύτερο γύρο έχασε τον έλεγχο του ιαπωνικού μονοθεσίου κι έπεσε στις μπαριέρες. Το μονοθέσιο τυλίχτηκε στις φλόγες και ο Schlesser βρήκε τραγικό θάνατο. Οι Ιάπωνες αποχώρησαν άμεσα από το σπορ και παρέμειναν εκτός αυτού για σχεδόν 25 χρόνια.

Επιστροφή με τίτλους!

Η επιστροφή της Honda στη Formula 1 έγινε το 1983 ως πάροχος κινητήρων για ομάδες όπως η Spirit, η Williams, η Lotus, η McLaren και η Tyrrell. Η πρώτη νίκη ήρθε το 1984 στο Ντάλας με τον Σουηδό Stefan Johansson και την Williams για να ακολουθήσουν έως το 1992 ακόμα 70 νίκες, τέσσερα Παγκόσμια Πρωταθλήματα κατασκευαστών με την McLaren (1988, 1989, 1990, 1991) και δύο με την Williams (1986, 1987) και δύο τρίτες θέσεις στους κατασκευαστές με την Williams (1985) και τη Lotus (1987)! Η τελευταία νίκη της Honda ως ποάροχος κινητήρα ήταν το 1992 στην Αυστραλία με τον Gerhard Berger και την McLaren MP4/7A

Από το 1993 χίε αρχίσει να τριγυρίζει στο μυαλό των Ιαπώνων η ιδέα της επιστροφής τους ως κατασκευαστές στη Formula 1. Έπειτα από πέντε χρόνια συνεργασίας –ως Mugen- με ομάδες όπως η Footwork, η Lotus, η Ligier, η Prost και η Jordan., η Honda έβαλε μπροστά ένα σχέδιο κατασκευής δικού της μονοθεσίου με το οποίο θα συμμετείχε ως ομάδα το 1999.

Προσέλαβε τον πολύπειρο σχεδιαστή και μηχανικό Harvey Postlethwaite, ο οποίος σε συνεργασία με τον Kyle Petryshen ο οποίος μέχρι τότε ήταν στο HRC, δημιούργησαν την RA099. Το μονοθέσιο κατασκευάστηκε από την Dallara και το οδήγησε σε δοκιμές ο Jos Verstappen. Η απόδοσή του ήταν εξαιρετική, όμως ο ξαφνικός θάνατος του Postlethwaite από καρδιακή προβολή στις 15 Απριλίου του 1999 σε ηλικία 55 ετών, «πάγωσε» το project.

Η εποχή της BAR κι το «ματωμένο 2008

Το 2000 βρήκε τη Honda να προμηθεύει με κινητήρες τη νεοδημιουργηθείσα BAR, ενώ το 2001 και το 2002 ιαπωνικά μοτέρ χρησιμοποιούσε και η Jordan. Μάλιστα το 2002 ήταν η τελευταία σεζόν κατά την οποία η Honda τοποθετούσε κινητήρες σε τέσσερα διαφορετικά μονοθέσια, ήτοι στις BAR των Jacques Villeneuve και Olivier Panis και στις Jordan των Giancarlo Fisichella και Takuma Sato.

Ο Villeneuve ανέβηκε δύο φορές στο τρίτο σκαλί του βάθρου στην Ισπανία και στην Ουγγαρία. Η συνεργασία με την Jordan ολοκληρώθηκε το 2002, ενώ τον σεπτέμβριο του 2005 η Honda αγόρασε το 55% των μετοχών της BAR για να κατεβάσει δική της ομάδα το 2006. Η πρώτη νίκη για την Honda ως κατασκευάστρια, ήρθε το 2006 στην βροχερή Ουγγαρία με τον Jenson Button. Ακολούθησαν ορισμένα σποραδικά καλά αποτελέσματα, όμως άλλη νίκη δεν πανηγύρισε η Honda. 

Η τρίτη θέση του Rubens Barrichello στο Σίλβερστοουν το 2008 ήταν η τελευταία παρουσία της Honda στο βάθρο. Η παγκόσμια οικονομική κρίση σε συνδυασμό με την ένδεια αποτελεσμάτων, οδήγησε τους Ιάπωνες στην αποχώρηση από τη Formula 1 στο τέλος του 2008. Η ομάδα έπειτα από αρκετή ταλαιπωρία πέρασε εν τέλει στα χέρια του Ross Brawn αντί συμβολικού τιμήματος ενός δολαρίου. Στο τέλος του 2009 η Brawn GP, η οποία χρησιμοποιούσε το σασί της Honda αλλά κινητήρες Mercedes, πανηγύριζε τους τίτλους σε οδηγούς και κατασκευαστές. 

Οι Ιάπωνες ήταν έτοιμοι να κάνουν… χαρακίρι, βλέποντας πως η ομάδα την οποία χρηματοδότησαν για να εξελίξει το μονοθέσιο του 2009, πήρε τίτλους, την ώρα που οι ίδιοι είχαν αποχωρήσει από το σπορ!

Η «μαύρη» περίοδος της McLaren

Η επιστροφή της Honda στη Formula 1 έγινε το 2015. Στη δεύτερη σεζόν της υβριδικής εποχής, η ιαπωνική ομάδα ένωσε τις δυνάμεις της με την McLaren, προσδοκώντας οι δύο πλευρές στην αναβίωση των ένδοξων στιγμών της δεκαετίας του 1990. Εις μάτην…

Ο «γάμος» McLaren – Honda οδηγήθηκε κακήν κακώς σε διαζύγιο στο τέλος του 2017, έπειτα από μόλις τρία χρόνια συνεργασίας δίχως έστω ένα βάθρο. Οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορήθηκαν, η Honda άκουσε τα… εξ’ αμάξης, όμως δεν το έβαλε κάτω. Το 2017 ήρθε η συνεργασία με την Toro Rosso ως προάγγελος αυτής με την Red Bull. Η περυσινή σεζόν ήταν άκρως αποδοτική για την Honda κι αυτό φάνηκε κυρίως στον τομέα της αξιοπιστίας.

Το 2019 η Red Bull εμπιστεύτηκε τη Honda. Και εξαργύρωσε αυτή την εμπιστοσύνη από τον πρώτο αγώνα κιόλας. Βάθρο για τον (τρίτο) Max Verstappen στη Μελβούρνη, στην επιστροφή της Honda στο πόντιουμ της Formula 1. Η δικαίωση άργησε… 11 χρόνια για τους Ιάπωνες, οι οποίοι ποντάρουν πολλά σε αυτή τη συνεργασία. Άλλωστε το γεγονός ότι επικεφαλής αποκλειστικά του project της Formula 1 ανέλαβε ο πολύπειρος Masashi Yamamoto, ο οποίος μέχρι πέρυσι είχε την ευθύνη όλων των αγωνιστικών δραστηριοτήτων της Honda, αποδεικνύει πόσο σοβαρά αντιμετωπίζουν οι Ιάπωνες τη συνεργασία τους με τη Red Bull