Τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη της τεχνολογίας, τα καινούρια αυτοκίνητα εξοπλίζονται με ολοένα και περισσότερα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης (ADAS), που έχουν σκοπό να κάνουν πιο εύκολη, αλλά και πιο ασφαλή, τη ζωή του οδηγού και των επιβατών.

MUST READ

DIY: Δείτε πώς θα επιδιορθώσετε το φθαρμένο τιμόνι του αυτοκινήτου σας (video)

Ωστόσο ο οδηγός εξακολουθεί να κατέχει τον καθοριστικό ρόλο για την κίνηση του οχήματός του. Ακόμα και τα συστήματα αυτόνομης οδήγησης διάφορων επιπέδων, δεν έχουν φτάσει στο σημείο της πλήρους υποκατάστασής του.

Ο τρόπος με τον οποίο οδηγούμε τα αυτοκίνητά μας δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες. Η πρώτη βασική συμβουλή που δίνεται σε ένα νέο οδηγό είναι η σωστή ρύθμιση του καθίσματός του. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι ο σωστός τρόπος τοποθέτησης των χεριών στο τιμόνι.

Μπορεί όλοι να θυμόμαστε τις «αρχές» που είχαμε διδαχθεί, η πιο βασική εκ των οποίων είναι ότι πρέπει πάντα να το κρατάμε με τα δύο χέρια, ωστόσο η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας των ΗΠΑ (NHTSA) έρχεται να μας υπενθυμίσει τις βασικές τεχνικές και, ενίοτε, να τροποποιήσει κάποιες συνήθειες που θεωρούσαμε σωστές.

Βασισμένη σε στατιστικά στοιχεία συγκρούσεων που έχει συγκεντρώσει, οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για το χειρισμό του συστήματος διεύθυνσης είναι συχνά αναποτελεσματικοί, αν όχι ξεπερασμένοι. Ακόμα και το ίδιο το τιμόνι ενός αυτοκινήτου δεν είναι το ίδιο με παλιά σε μέγεθος. Επιπλέον, τα μέρη από τα οποία αποτελείται το σύστημα διεύθυνσης έχουν αλλάξει «δραματικά», όπως επίσης η απόκρισή του σε εντολές αλλαγής κατεύθυνσης, αλλά και η δύναμη που απαιτείται να εφαρμοστεί σε αυτό.

Η NHTSA συνιστά το κράτημα του τιμονιού αποκλειστικά από την εξωτερική πλευρά του, σε αντίθετες πλευρές. Η λαβή οφείλει να είναι σταθερή, αλλά απαλή, με χρήση των δαχτύλων και όχι της παλάμης, ενώ οι αντίχειρες θα πρέπει να ακουμπούν πάνω στην επιφάνειά του. Οποιαδήποτε «λαβή» περιλαμβάνει χρήση του εσωτερικού τμήματος του τιμονιού… απαγορεύεται διά ροπάλου.

Οι Αμερικανοί παρουσιάζουν τρεις βασικές τεχνικές για το στρίψιμο του τιμονιού, οι οποίες όταν εφαρμοστούν σωστά μπορούν να παρέχουν ομαλό και συνεχή έλεγχό του και παράλληλα να μειώσουν τις πιθανότητες τραυματισμού σε περίπτωση σύγκρουσης.

Στρίψιμο «χέρι με χέρι»

Είναι ίσως η πιο διαδεδομένη τεχνική που διδάσκονταν στο παρελθόν στις σχολές οδηγών. Ωστόσο η NHTSA έρχεται να εφαρμόσει μια σημαντική διαφοροποίηση σχετικά με τη θέση των χεριών. Πλέον η θέση «2 παρά 10» (ή «10 και 10», ανάλογα πώς ο καθένας έχει συνηθίσει να «διαβάζει την ώρα») δεν συνίσταται, καθώς «μπορεί να είναι επικίνδυνη σε οχήματα με μικρότερα τιμόνια, που φέρουν αερόσακο». Αντίθετα, προτείνεται η τοποθέτηση του αριστερού χεριού στη θέση ώρας 7 ή 8 και του δεξιού στις θέσεις 4 ή 5.

Ανάλογα με την κατεύθυνση που θέλει να κινηθεί ο οδηγός, το δεξί ή το αριστερό χέρι σπρώχνει το τιμόνι προς τα πάνω και το άλλο χέρι γλιστράει προς τα πάνω, φτάνει στο σημείο όπου συναντά το χέρι που έκανε το στρίψιμο, πιάνει το τιμόνι και το τραβάει προς τα κάτω, προκειμένου να στρίψει το όχημα. Την ίδια στιγμή το χέρι που αρχικά ώθησε το τιμόνι προς τα πάνω επιστρέφει, γλιστρώντας, στην αρχική του θέση για να κάνει τις όποιες προσαρμογές απαιτούνται. Η τεχνική αυτή αναφέρεται και ως «push/pull steering».

Η NTHSA αναφέρει ότι η περιοχή του τιμονιού που θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε αυτή την τεχνική είναι αυτή μεταξύ 8 και 11 η ώρα για το αριστερό χέρι και 1 και 8 για το δεξί, ανεξάρτητα από το αν ο οδηγός θέλει να στρίψει δεξιά ή αριστερά.

Με αυτή την τεχνική αποφεύγεται το «σταύρωμα» των χεριών πάνω από το τιμόνι και, κατ’ επέκταση, οι πιθανότητες τραυματισμού του προσώπου του οδηγού σε περίπτωση σύγκρουσης και ενεργοποίησης του αερόσακου.

Στρίψιμο με «σταύρωμα» χεριών

Η τεχνική αυτή συστήνεται στις περιπτώσεις που η ταχύτητα του οχήματος είναι χαμηλή και δεν υπάρχει η μέγιστη δυνατή ορατότητα, όπως για παράδειγμα σε «τυφλές» γωνίες, σε διασταυρώσεις, κατά το παρκάρισμα ή σε περίπτωση «επαναφοράς» από πλαγιολίσθηση ή, γενικότερα, μετά από οποιαδήποτε απώλεια ελέγχου του οχήματος.

Το αριστερό χέρι πρέπει να πιάνει το τιμόνι μεταξύ 8 και 9 η ώρα και το δεξί μεταξύ 3 και 4. Στη διάρκεια του στριψίματος του τιμονιού, τα χέρια θα σταυρώσουν το ένα πάνω στο άλλο στο πάνω τρίτο του τιμονιού ανάλογα με την κατεύθυνση της στροφής.

Όταν το ένα χέρι στρίβει το τιμόνι προς μία κατεύθυνση, το άλλο χέρι αφήνει το τιμόνι να στρίψει και πηγαίνει και το πιάνει στο πάνω μέρος του, μετακινώντας το προς τα πάνω ή κάτω, ανάλογα με την κατεύθυνση που θέλει να πάρει ο οδηγός. Την ίδια στιγμή, το χέρι που ξεκίνησε τη διαδικασία επιστρέφει στην αρχική του θέση.

Αυτή δεν είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για να εφαρμόζεται σε υψηλότερες ταχύτητες, καθώς σε περίπτωση ατυχήματος με τα χέρια «σταυρωμένα» μπροστά από το τιμόνι, η ενεργοποίηση του αερόσακου θα τα φέρει με δύναμη στο πρόσωπο του οδηγού.

Στρίψιμο με το ένα χέρι

Ο έλεγχος του τιμονιού με το ένα χέρι μοιάζει εξ’ ορισμού απαγορευτικός, ωστόσο συνίσταται σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Η πιο προφανής είναι η οπισθοπορεία, στην οποία ο οδηγός καλείται να κοιτάξει πάνω από τον ώμο του, συχνά τοποθετώντας το ένα χέρι πάνω από την πλάτη του καθίσματος. Σε αυτή την περίπτωση, το άλλο χέρι συστήνεται να κρατάει το τιμόνι ακριβώς στην ώρα 12, ώστε να είναι εξίσου άνετη η περιστροφή και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Βέβαια, η ύπαρξη καμερών και τα συστήματα υποβοήθησης παρκαρίσματος έχουν ουσιαστικά καταργήσει αυτή την «ανάγκη», ωστόσο τα παλιότερα αυτοκίνητα δεν τα διαθέτουν.

Μια άλλη περίσταση που καθιστά αναπόφευκτο τον έλεγχο τιμονιού με ένα χέρι είναι όταν ο οδηγός θέλει να χρησιμοποιήσει κάποιο από τα χειριστήρια, είτε αφορά για το φλας, τα φώτα, τη χρήση των υαλοκαθαριστήρων, το σύστημα κλιματισμού κλπ. Σε αυτή την περίπτωση, η NHTSA συστήνει το χέρι που κρατά το τιμόνι να βρίσκεται στη θέση 8-9 η ώρα ή 3-4, ανάλογα με την πλευρά στην οποία θα κινηθεί το άλλο χέρι.

Με αυτό τον τρόπο διατηρείται η σταθερότητα του τιμονιού και είναι πιο εύκολες οι μικροδιορθώσεις, που μπορεί να απαιτηθούν.

Πηγή: NHTSA