Τόσα χρήματα συγκεντρώνονται από διόδια στην Ευρώπη

Τα διόδια στη Γερμανία, για παράδειγμα, αφορούν μόνο στα φορτηγά, σε αντίθεση με αυτά για τα Ι.Χ., που δεν αναμένονται πριν από το 2020. Τα δικά μας, εδώ στην Ελλάδα, τα γνωρίζετε ήδη. Ωστόσο, τι γίνεται στις άλλες χώρες της Ευρώπης; Σε κάποιες από αυτές ζητούνται από τους οδηγούς διόδια είτε για την κάλυψη συγκεκριμένης απόστασης σε έναν αυτοκινητόδρομο, είτε ακόμα και για το πέρασμα μιας γέφυρας, ενός tunnel ή για την είσοδο στο κέντρο μιας πόλης.

Σε κάποιες χώρες πρέπει το αυτοκίνητο να δηλωθεί online εκ των προτέρων

Ο έλεγχος των διοδίων πριν από το ξεκίνημα ενός ταξιδιού έχει πολύ νόημα, επειδή τα συγκεκριμένα έξοδα μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τον προϋπολογισμό μιας εκδρομής. Στη Γαλλία, στην Αυστρία, αλλά και στην Ελλάδα μπορούν πολύ εύκολα να σας… φύγουν δεκάδες ευρώ. Σε κάποιες άλλες χώρες, όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Πορτογαλία, οι χρεώσεις γίνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Για να γίνει, βέβαια, αυτό, πρέπει το αυτοκίνητο να έχει δηλωθεί εκ των προτέρων online ή να έχει αγοραστεί η «περίφημη» βινιέτα. Σε αυτές τις χώρες, μία πληρωμή επί τόπου απλώς δεν προβλέπεται…

Τους παραβάτες περιμένουν υψηλά πρόστιμα

Ιδιαίτερα ακριβές είναι οι βινιέτες στην Ουγγαρία, στη Σλοβενία και στη Λετονία. Η ετήσια βινιέτα κοστίζει στην Ουγγαρία 130 ευρώ, στη Σλοβενία 110 ευρώ, ενώ στη Λετονία το… κοστούμι φτάνει ακόμα και τα 300 ευρώ! Βέβαια, το τελευταίο ποσό αφορά στα οχήματα μικτού βάρους άνω των 3 τόνων. Έτσι, τα 87,30 ευρώ, που ζητούν αντίστοιχα οι Αυστριακοί σε ετήσια βάση, προφανώς και φαίνονται λίγα. Ωστόσο, εκεί είναι σε εφαρμογή από το Νοέμβριο του 2017 μια ηλεκτρονική βινιέτα, η οποία συνδέεται άμεσα με την πινακίδα κυκλοφορίας του αυτοκινήτου. Κάτι ανάλογο ισχύει από την 1η Οκτωβρίου και στην Ελβετία, όπου η βινιέτα (διάρκειας 14 μηνών) κοστίζει 36,50 ευρώ.

Παρά το αυξημένο κόστος ισχύει πως δεν αξίζει να κινείται κάποιος χωρίς την προβλεπόμενη βινιέτα. Διαφορετικά, εφόσον ένας οδηγός συλληφθεί χωρίς αυτήν, τότε τα προβλεπόμενα πρόστιμα είναι πολύ υψηλά. Για παράδειγμα, στην Αυστρία υποχρεώνεται ο παραβάτης να προμηθευτεί τη βινιέτα με κόστος 120 ευρώ (αντί 87,30), ενώ σε περίπτωση άρνησής του επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 300 ευρώ. Στη Σλοβενία, η οδήγηση χωρίς βινιέτα μπορεί να στοιχίσει ακόμα και 800 ευρώ! Οι βινιέτες διατίθενται στα συνοριακά περάσματα.

Ας δούμε, όμως, τι ισχύει χώρα με τη χώρα:

• Στο Βέλγιο η χρήση του αυτοκινητόδρομου από όχημα ελαφρύτερο των 3,5 τόνων είναι δωρεάν. Μόνη εξαίρεση: Το tunnel Liefkenshoek στα βορειοδυτικά της Αμβέρσας, για του οποίου το πέρασμα απαιτούνται διόδια.
• Με εξαίρεση τις γέφυρες πάνω από το Storebaelt και το συνδυασμό γεφυρών και tunnel πάνω από το Öresund (αυτοκινητόδρομος, που οδηγεί στη Σουηδία), διόδια δεν υφίστανται πουθενά αλλού στη Δανία.
• Αντιθέτως, στη Σουηδία υπάρχουν. Μόνο η χρήση τους στοιχίζει εφάπαξ 51 ευρώ. Το καλοκαίρι, μεταξύ 1/6 και 31/8 το κόστος αυξάνεται στα 59 ευρώ. Στις πόλεις του Göteborg και της Στοκχόλμης υπάρχουν «διόδια πόλεων». Το κόστος τους εξαρτάται από την ώρα εισόδου και την απόσταση, που θα διανυθεί μέσα σε μια συγκεκριμένη ζώνη. Το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 2 και 3 ευρώ.
• Η χρήση των αυτοκινητοδρόμων στη Γερμανία δεν κοστίζει κάτι ακόμη, τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους αλλοδαπούς. Ωστόσο, από το 2020 θα εφαρμοστούν διόδια…
• Το γαλλικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων προβλέπει -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- διόδια. Αν έχετε ταξιδέψει στη Γαλλία, σίγουρα θα θυμάστε τα διόδια και τις ταμπέλες με τη χαρακτηριστική ένδειξη “peage”. Το κόστος και ο τρόπος πληρωμής τους διαφέρει, καθώς οι… διαχειριστές των αυτοκινητοδρόμων στη Γαλλία είναι πολλοί και διαφορετικοί. Ένα πέρασμα από τη Γαλλία απαιτεί σωστό προγραμματισμό και… γεμάτο πορτοφόλι.
• Με εξαίρεση ένα τμήμα του αυτοκινητοδρόμου Μ6, βόρεια του Birmingham, κάποιες γέφυρες και tunnel, καθώς και το κέντρο του Λονδίνου, το οδικό δίκτυο στη Μεγάλη Βρετανία δεν επιβαρύνει τους οδηγούς αυτοκινήτων με διόδια.
• Οι περισσότεροι αυτοκινητόδρομοι στην Ιρλανδία διαθέτουν σταθμούς διοδίων, αλλά αυτά είναι χαμηλού ύψους. Το πιο συνηθισμένο ποσό, που καλείται να καταθέσει ο οδηγός είναι ύψους 2 ευρώ. Εξαίρεση, βέβαια, αποτελεί η περιφερειακή οδός του Δουβλίνου (3,10 ευρώ), για το πέρασμα της οποίας δεν μπορεί κανένας να πληρώσει με μετρητά. Μάλιστα, σε καταστήματα ή και πρατήρια καυσίμων, που διαθέτουν σημεία εξυπηρέτησης με το λογότυπο “Payzone” μπορούν οι οδηγοί να πληρώνουν τα διόδια έως τις 8 η ώρα το απόγευμα της επόμενης ημέρας.
• Το μόνο σημείο του εθνικού δικτύου, που απαιτεί διόδια στην Ισλανδία είναι αυτό του υποθαλάσσιου tunnel Hvalfjardargöng. Κοστίζει 1.000 ισλανδικές κορώνες, δηλαδή 8 ευρώ…
• Το πέρασμα των περισσοτέρων αυτοκινητοδρόμων στην Ιταλία δεν είναι δωρεάν (μόνη εξαίρεση ο Α3 από το Salerno στο Reggio di Calabria). Το θέμα είναι πως σε μερικούς σταθμούς απαιτούνται μετρητά, ενώ σε κάποιους άλλους η πληρωμή να γίνει ηλεκτρονικά. Πάντως, πληρωμή διοδίων απαιτούν για την είσοδο στο κέντρο τους και κάποιες πόλεις. Για παράδειγμα, το Μιλάνο ζητά 5 ευρώ/ημέρα, η Bologna 6 ευρώ/ημέρα και το Palermo 5 ευρώ/ημέρα. Μην ξεχάσετε τα διάφορα περάσματα στις Άλπεις ή διάφορα tunnel. Ούτε αυτά είναι δωρεάν.
• Όλοι οι αυτοκινητόδρομοι στην Κροατία απαιτούν πληρωμή διοδίων. Αυτή γίνεται στους σχετικούς σταθμούς είτε με μετρητά, είτε με πιστωτικές ή τραπεζικές κάρτες. Τώρα, αν ξοδέψετε 15 ευρώ, ώστε να προμηθευτείτε έναν πομποδέκτη, θα εξοικονομήσετε με τη χρήση του το 20% του κόστους των διοδίων με μετρητά. Για τη διαδρομή Zagreb - Split - Dubrovnik τα διόδια ανέρχονται σε περίπου 30 ευρώ.
• Τα Ι.Χ. μετακινούνται στη Λετονία χωρίς την υποχρέωση πληρωμής διοδίων. Ωστόσο, για τα οχήματα μεταφοράς αγαθών οι οδηγοί ή ιδιοκτήτες τους καλούνται να προμηθευτούν τη βινιέτα, της οποίας το κόστος διαφέρει ανάλογα με τη διάρκεια χρήσης των δρόμων. Έτσι, για οχήματα μικτού βάρους μεταξύ 3 και 3,5 τόνων απαιτούνται για ένα χρόνο 300 ευρώ, για ένα μήνα 28 ευρώ, για μια εβδομάδα 14 ευρώ και για μια μέρα 6 ευρώ…
• Για την είσοδό σας στον Εθνικό Δρυμό της Λιθουανίας προβλέπεται ένα κόστος διοδίων, το οποίο αποδίδεται στο κράτος για την προστασία του περιβάλλοντος! Από τις 20/6 έως τις 20/8 το κόστος ανέρχεται σε 10 ευρώ/αυτοκίνητο, ενώ την υπόλοιπη χρονιά σε 5 ευρώ/αυτοκίνητο.
• Στην πρωτεύουσα της Μάλτας, Βαλέτα, εφαρμόζονται διόδια εισόδου, τα οποία ισχύουν τόσο για τους ημεδαπούς όσο και για τους αλλοδαπούς. Ευτυχώς, το κόστος τους είναι χαμηλό (μόλις 0,82 ευρώ/ώρα). Ο λογαριασμός αποστέλλεται στον ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου ταχυδρομικώς, με SMS ή μέσω e-mail. Σε περίπτωση ενοικιαζόμενου οχήματος, η ειδοποίηση αποστέλλεται στην εταιρεία, που ενοικιάζει το όχημα και το ποσό προστίθεται στο κόστος της ενοικίασης. Πάντως, πολλοί από τους σημαντικούς δρόμους και χώρους στάθμευσης είναι ελεύθεροι διοδίων.
• Η Ολλανδία είναι μια χώρα χωρίς διόδια, αφού τελικά μόνο τρία tunnel, το Westerscheldetunnel, το Goes (5 ευρώ) και το Kilt (2 ευρώ) ζητούν από τους οδηγούς να προχωρήσουν σε κάποια έξοδα!
• Σχεδόν κάθε νέο οδικό έργο στη Νορβηγία χρηματοδοτείται πάντοτε από τα έσοδα των διοδίων. Σε όλους από τους συνολικά περίπου 200 σταθμούς διοδίων, τα οχήματα καταγράφονται ηλεκτρονικά και οι ιδιοκτήτες τους λαμβάνουν το λογαριασμό. Οι τουρίστες, αν το επιθυμούν, μπορούν να δηλώσουν εκ των προτέρων το όχημά τους, ώστε να τύχουν και εκπτώσεων. Επίσης, πολλές νορβηγικές πόλεις εισπράττουν διόδια για την είσοδο οχημάτων στο κέντρο τους. Για παράδειγμα, η είσοδος στο Όσλο στοιχίζει 3,50 ευρώ.
• Η βινιέτα στην Αυστρία κοστίζει 87,30 ευρώ (για ένα χρόνο), 26,90 ευρώ (για δύο μήνες) ή 9 ευρώ (για 10 μέρες). Επιπλέον, υπάρχουν αντίστοιχα έξοδα για γέφυρες, tunnel, εισόδους στις πόλεις κτλ. Το πρόστιμο για την κίνηση χωρίς βινιέτα ξεκινά από τα 300 ευρώ, εφόσον ο ιδιοκτήτης αρνηθεί να αγοράσει τη «βινιέτα αντικατάστασης» των 120 ευρώ…
• Και στην Πολωνία υφίστανται διόδια, οι πληρωμές γίνονται στους σχετικούς σταθμούς τόσο με κάρτα όσο και με μετρητά. Δεκτά γίνονται μόνο χαρτονομίσματα του ευρώ, ωστόσο ρέστα δίνονται σε zloty… Στους αυτοκινητοδρόμους Α2 και Α4 μπορεί κανείς να πληρώσει και δια της ηλεκτρονικής οδού. Αν ενδιαφέρεστε να προμηθευτείτε πομποδέκτη, αυτός κοστίζει περίπου 28 ευρώ…
• Οι αυτοκινητόδρομοι στην Πορτογαλία δεν είναι δωρεάν. Η πληρωμή των διοδίων γίνεται είτε με μετρητά στους σταθμούς διοδίων είτε σε κάποια άλλα σημεία του οδικού δικτύου ηλεκτρονικά. Όσοι προτιμούν την τελευταία επιλογή οφείλουν να έχουν «δηλώσει» το όχημά τους με τις αλλοδαπές πινακίδες κυκλοφορίας εκ των προτέρων. Το ύψος του κόστους των διοδίων εξαρτάται από τη διανυθείσα διαδρομή. Η παραμονή ανάμεσα σε δύο σταθμούς διοδίων περιορίζεται στις 12 ώρες. Εφόσον ο οδηγός υπερβεί αυτό το χρονικό όριο, τιμωρείται με το διπλάσιο κόστος της μακρύτερης δυνατής διαδρομής!
• Οι οδηγοί στη Ρουμανία πρέπει να προμηθευτούν την ηλεκτρονική βινιέτα “Rovinieta”. Η καταγραφή του οχήματος στα μητρώα γίνεται από τις κάμερες, ενώ σταθμοί διοδίων δεν υπάρχουν. Η Rovinieta διατίθεται σε συνοριακά περάσματα, πρατήρια καυσίμων, αλλά και στο internet (www.rovinieta.ro). Κοστίζει 3 ευρώ (για 3 μέρες), 7 ευρώ (για 30 μέρες), 13 ευρώ (για 90 μέρες) ή 28 ευρώ (για ένα χρόνο, μετρώντας από την ημέρα αγοράς της, και όχι ημερολογιακά).
• Στην Ελβετία υπάρχει αποκλειστικά η ετήσια βινιέτα (36,50 ευρώ) για τους αυτοκινητοδρόμους. Είναι διάρκειας 14 μηνών. Πάντως, υπάρχουν πρόσθετα διόδια για διάφορες γέφυρες, κάποια tunnel, αλλά και εισόδους σε μερικές πόλεις. Το πρόστιμο για την κίνηση χωρίς βινιέτα (ή με τη λανθασμένη βινιέτα) ανέρχεται στο κόστος της αγοράς της συν τουλάχιστον σχεδόν 165 ευρώ επιπλέον…
• Όλες οι οδοί ταχείας κυκλοφορίας και οι αυτοκινητόδρομοι στη Σερβία συνδέονται με διόδια. Στους περισσότερους σταθμούς διοδίων πρέπει ο οδηγός να πάρει ένα “ticket”, το οποίο πληρώνεται κατά την έξοδο από τον αυτοκινητόδρομο. Σε κάποιες διαδρομές πληρώνεται και ένα ενδιάμεσο κόστος. Οι πληρωμές γίνονται είτε τοις μετρητοίς είτε με κάρτα. Πιο συμφέρουσα επιλογή είναι η ενοικίαση πομποδέκτη (σχεδόν 8,60 ευρώ) και η πληρωμή διά της ηλεκτρονικής οδού.
• Από την 1η Δεκεμβρίου 2015 υφίσταται στη Σλοβακία η ηλεκτρονική βινιέτα. Κοστίζει 50 ευρώ (η ετήσια), 14 (η μηνιαία) ή 10 ευρώ (η 10ήμερη) και μπορεί να αγοραστεί είτε ηλεκτρονικά (www.eznamka.sk) είτε μέσω της εφαρμογής “eznamka”.
• Η βινιέτα κοστίζει στη Σλοβενία 110 ευρώ (για ένα χρόνο), 30 ευρώ (για ένα μήνα) ή 15 ευρώ (για 7 μέρες). Τα πρόστιμα για την κίνηση χωρίς βινιέτα κυμαίνονται από 300 έως 800 ευρώ (σε περίπτωση άμεσης πληρωμής του προστίμου, αυτό ανέρχεται στα 150 ευρώ!). Επομένως, προμηθευτείτε τη βινιέτα εκ των προτέρων!
• Το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων στην Ισπανία λειτουργεί υπό την εποπτεία διαφορετικών εταιρειών. Σε κάποιες από τις διαδρομές προβλέπονται διόδια. Αντιθέτως, οι κρατικοί αυτοκινητόδρομοι (“autopistas”) είναι κατά κανόνα δωρεάν. Το ύψος των διοδίων εξαρτάται από την ώρα της ημέρας, την εβδομάδα, αλλά και αν πρόκειται για κάποια γιορτή. Για παράδειγμα: Σύνορα Γαλλίας-Ισπανίας - Barcelona: 14,81 ευρώ, Barcelona - Valencia: 40,11 ευρώ. Τα διόδια πληρώνονται είτε τοις μετρητοίς είτε με κάρτα.
• Η βινιέτα για το πέρασμα των αυτοκινητοδρόμων στην Τσεχία κοστίζει περίπου 61 ευρώ για ένα χρόνο, 18 ευρώ για ένα μήνα ή 13 ευρώ για 10 μέρες. Το πρόστιμο για κίνηση χωρίς βινιέτα φτάνει ακόμα και τα 200 ευρώ. Τμήματα, στα οποία οι οδηγοί απαλλάσσονται διοδίων γίνονται γνωστά από τις ταμπέλες, που αναγράφουν “BEZ POPLATKU” ή από μία λευκή πρόσθετη πινακίδα, όπου το σύμβολο της βινιέτας είναι διαγεγραμμένο. Βινιέτες μπορεί να προμηθευτεί κάποιος και διαδικτυακά στο www.mytocz.eu.
• Όλοι οι αυτοκινητόδρομοι στην Τουρκία, καθώς επίσης το tunnel του Βοσπόρου και οι δύο γέφυρες του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη με ανατολική κατεύθυνση (δηλαδή προς την Ασία) έχουν διόδια. Το ύψος τους υπολογίζεται με βάση τη διανυθείσα απόσταση. Η πληρωμή είναι δυνατή αποκλειστικά διά της ηλεκτρονικής οδού. Χαρακτηριστικά, για τη διαδρομή Κωνσταντινούπολη - Άγκυρα τα διόδια κοστίζουν 15 ευρώ.
• Ηλεκτρονική βινιέτα υπάρχει και στην Ουγγαρία. Κοστίζει περίπου 130 ευρώ για ένα χρόνο, 15 ευρώ για ένα μήνα και 9 ευρώ για 10 μέρες. Όσοι γνωρίζετε τους δρόμους στη χώρα των Μαγυάρων, σημειώστε ότι από 1/1/2017 το τμήμα της Μ86 Szombathely – Repcelak δεν είναι πια δωρεάν. Ιδανικά, προμηθευτείτε τη βινιέτα προτού καν βρεθείτε στην Ουγγαρία.