Όταν ο λάτρης της ταχύτητας Roland Garros συνάντησε τον Ettore Bugatti


Σαν σήμερα, το 1888, γεννήθηκε ένας μάχιμος Γάλλος αεροπόρος, εφευρέτης, ποδηλάτης, παίκτης ποδοσφαίρου και ράγκμπυ, υπερήφανος ιδιοκτήτης μιας από τις 6 ή 7 Bugatti Type 18, τολμηρός, σχεδόν θρασύς, γρήγορος στον αέρα και στη γη: Kυρίες και κύριοι, ο Roland Garros.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: ΗΛΙΑΣ ΚΑΦΑΟΓΛΟΥ ΦΩΤ.: ΑΡΧΕΙΟ
  • 6/10/2023

Ο Eugène Adrien Roland Georges Garros, γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1888 στο Σεν Ντενί της Ρεϊνιόν και φοίτησε στο λύκειο Ζανσόν ντε Σαϊγύ. Στη συνέχεια, σπούδασε στο Παρίσι, στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή (HEC).

Σε ηλικία 12 ετών, αρρώστησε από πνευμονία και οι γιατροί τον έστειλαν για ανάρρωση στις Κάννες. Για να αποκαταστήσει την υγεία του, ασχολήθηκε με την ποδηλασία και κέρδισε την 1η θέση σε ένα διασχολικό πρωτάθλημα. Επέδειξε, επίσης, έφεση στο ποδόσφαιρο, στο ράγκμπυ και στο τένις.

Το 1909, κατά τις καλοκαιρινές του διακοπές στο Σαπικούρ κοντά στη Ρεμς, στο σπίτι του θείου ενός φίλου του, παρακολούθησε τη Μεγάλη Εβδομάδα Αεροπορίας της Καμπανίας μεταξύ 22 και 29 Αυγούστου. Ύστερα απ’ αυτήν την εμπειρία, συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να γίνει αεροπόρος.

Ξεκίνησε την καριέρα του το 1909, οδηγώντας ένα μονοπλάνο Demoiselle (dragonfly), ένα αεροσκάφος που πετούσε καλά μόνον όταν είχε μικρόσωμο πιλότο μικρού βάρους. Το 1911 άρχισε να πετάει με μονοπλάνα Blériot XI και συμμετείχε σε πολλούς ευρωπαϊκούς αεροπορικούς αγώνες, όπως ο αγώνας Παρίσι-Μαδρίτη του 1911 και το Σιρκουί της Ευρώπης (Παρίσι-Λονδίνο-Παρίσι), στο οποίο ήρθε δεύτερος.

Στις 4 Σεπτεμβρίου 1911, κατέκτησε το ρεκόρ ύψους των 3.150 μέτρων. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1912, μετά την κατάρριψη του ρεκόρ του από τον Αυστριακό αεροπόρο Philipp von Blaschke, που πέταξε στα 4,360 μέτρα, ανέκτησε το ρεκόρ φτάνοντας στα 5.610 μέτρα.

Η φιλία με τον Μπουγκάτι

Στα 21 του χρόνια, ίδρυσε μία αντιπροσωπεία αυτοκινήτων. Ήταν στενός φίλος του Έττορε Μπουγκάτι και το 1913, στις 18 Σεπτεμβρίου απέκτησε από τα χέρια του Μπουγκάτι αυτοπροσώπως την Γκαρός Μπουγκάτι Τύπου 18, που αργότερα ονομάστηκε “Black Bess” (όνομα ενός αλόγου εκείνης της εποχής), από τον δεύτερο ιδιοκτήτη της, τον Βρετανό οδηγό αγώνων Άιβυ Κάμινγκς, και η οποία εκτίθεται σήμερα στο μουσείο Louwman της Ολλανδίας. Πρόκειται για μία από τις 6 ή 7 (τετρακύλινδος κινητήρας, χωρητικότητα 5 λίτρα, 100 ίπποι, 160 km/h) που σκάρωσε ο Μπουγκάτι. Με μία από αυτές ο ‘Εττορε κέρδισε το 1912 την ανάβαση στο Μον Βεντού, νίκη που εντυπωσίασε τον Garros, ώστε διακαώς επιθύμησε να αποκτήσει κι αυτός μία. Ο Μπουγκάττι, έλεγε ο Garros συχνά, «είναι ο μοναδικός καλλιτέχνης που κατόρθωσε να δώσει ζωή στο ατσάλι»…

Η Bugatti επανέφερε το όνομα  Black Bess  το 2014 με μια ειδική έκδοση της Veyron 16: 4 Grand Sport Vitesse με βάση τη δημιουργία «Les Légendes de Bugatti»: Η Black Bess, ξεχώρισε για τον συνδυασμό μαύρου με χρυσές ρίγες, πολλά στοιχεία πολυτέλειας και βέβαια για τους 1.200 ίππους της.
Η Bugatti επανέφερε το όνομα "Black Bess" το 2014 με μια ειδική έκδοση της Veyron 16: 4 Grand Sport Vitesse με βάση τη δημιουργία «Les Légendes de Bugatti»: Η Black Bess, ξεχώρισε για τον συνδυασμό μαύρου με χρυσές ρίγες, πολλά στοιχεία πολυτέλειας και βέβαια για τους 1.200 ίππους της.

Το 1913 πετούσε ήδη με τα γρήγορα μονοπλάνα Morane-Saulnier και στις 23 Σεπτεμβρίου απέκτησε φήμη κάνοντας την πρώτη χωρίς σταθμό πτήση πάνω από τη Μεσόγειο, από το Φρεζύς-Σεν-Ραφαέλ στη νότια Γαλλία, στη Ριβιέρα, μέχρι το Μπιζέρτε της Τυνησίας, σε απόσταση 485 μιλίων (780 km), με ένα Morane-Saunier G. Η πτήση ξεκίνησε στις 5.47 π.μ. και διήρκεσε περίπου 8 ώρες, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Garros επέλυσε δύο μηχανικά προβλήματα. Έναν χρόνο αργότερα, ο Garros κατετάγη στον Γαλλικό Στρατό, με το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου.

Ο μύθος της 1ης αερομαχίας στην ιστορία

Σύμφωνα με αναφορές που δημοσιεύθηκαν τον Αύγουστο του 1914, ο Garros εμπλεκόταν στην «πρώτη αερομαχία στην παγκόσμια ιστορία» και είχε διεμβολίσει με το αεροσκάφος του ένα Ζέπελιν, καταστρέφοντάς το και σκοτώνοντας τους πιλότους του και τον εαυτό του. Η ιστορία γρήγορα απεδείχθη μυθοπλασία, από αναφορές που έφεραν τον Garros ζωντανό, ακμαίο και καλά στην υγεία του στο Παρίσι. Μεταγενέστερες πηγές τοποθετούσαν την πρώτη εναέρια νίκη εναντίον ενός Ζέπελιν τον Ιούνιο του 1915.

Η εφεύρεση και εξέλιξη ενός μοχλού συγχρονισμού

Στα πρώτα στάδια των αερομαχιών του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, πολύς λόγος γινόταν για το πρόβλημα του να εξοπλίσεις ένα πολεμικό αεροσκάφος με ένα όπλο που θα πυροβολεί απευθείας μπροστά. Ως πιλότος αναγνώρισης με το Escadrille MS26, ο Garros είχε κάνει αρκετές απόπειρες να καταρρίψει πολεμικά αεροσκάφη, ωστόσο όλες ήταν ανεπιτυχείς λόγω της δυσκολίας του να κτυπήσεις ένα αεροσκάφος με όπλο χειρός. Τον Νοέμβριο ή Δεκέμβριο του 1914 επισκέφθηκε το εργοστάσιο Morane-Saulnier για να συζητήσει το πρόβλημα.

Ο Ρεϊμόν Σωνιέ, ο συνιδιοκτήτης του εν λόγω εργοστασίου, είχε αρχίσει να κατασκευάζει έναν μηχανισμό συγχρονισμού πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο και είχε εξασφαλίσει μία πατέντα για έναν μηχανισμό τον Απρίλιο του 1914, ωστόσο περιστάσεις εκτός δικού του ελέγχου κατέληξαν στο να δοκιμαστεί με το πολυβόλο Hotchkiss 09/13 και να αποδειχθεί ακατάλληλο, λόγω ασυνεχούς ρυθμού ρίψης. Ως λύση, ο Garros, με τη βοήθεια του μηχανικού του Ζυλ Χιου, ανέπτυξε προστατευτικές σφήνες, που προσαρμόστηκαν στα ελαφρώς στενεμένα πτερύγια της έλικας αποτρέποντας πιθανό μπλοκάρισμά της. Με μία λειτουργική εγκατάσταση προσαρμοσμένη στο μονοπλάνο του Morane-Saulnier τύπου L, ο Garros πέτυχε την πρώτη κατάρριψη αεροσκάφους την 1η Απριλίου 1915 και δύο ακόμα στις 15 και 18 Απριλίου 1915. Για την εφεύρεσή του, ο Αεροπορικός Όμιλος Αμερικής του απένειμε μετάλλιο τρία χρόνια αργότερα.

Στις 18 Απριλίου 1915, ο Garros κτυπήθηκε από πυρά εδάφους, και κατέπεσε σε έδαφος ελεγχόμενο από Γερμανούς, όπου απέτυχε να καταστρέψει το αεροσκάφος του και τον εξοπλισμό του, πριν αιχμαλωτιστεί.

Ο εμβληματικός Άντον Φόκκερ εργαζόταν σε ένα σύστημα για τουλάχιστον έξι μήνες προτού το αεροσκάφος του Garros πέσει σε γερμανικά χέρια, όμως η πτώση αυτή έπεισε τον Γερμανό στρατιωτικό να αιτηθεί έναν παρόμοιο μηχανισμό.

Αφού πέρασε σχεδόν τρία χρόνια σε γερμανικά στρατόπεδα αιχμαλώτων, ο Garros κατόρθωσε να δραπετεύσει στις 14 Φεβρουαρίου 1918 - ήταν η τρίτη απόπειρά του- μαζί με τον συνάδελφό του αεροπόρο Ανσέλμ Μάρσαλ. Πήγαν στο Λονδίνο μέσω Ολλανδίας και από εκεί ο Garros επέστρεψε στη Γαλλία και εντάχθηκε ξανά στον Γαλλικό Στρατό.

Ο Garros σκοτώθηκε στις 5 Οκτωβρίου 1918, κοντά στο Βουζιέ των Αρδενών, έναν μήνα πριν το τέλος του πολέμου και μία ημέρα πριν τα 30ά του γενέθλια, όταν το αεροπλάνο του καταρρίφθηκε πιθανόν από τον Γερμανό άσο Χέρμαν Χάμπιχ, στα πηδάλια ενός Fokker D. VII.

Ο Garros αποκαλείται συχνά ο πρώτος «άσος των αιθέρων» στον κόσμο, ωστόσο κατέρριψε μόνο τέσσερα αεροσκάφη, ενώ ο όρος «άσος» αποδίδεται ύστερα από πέντε ή περισσότερες καταρρίψεις. Ο τιμητικός τίτλος του πρώτου άσου δόθηκε σε έναν άλλο Γάλλο αεροπόρο, τον Αντόλφ Πεγκού, που είχε έξι νίκες στις αρχές του πολέμου.

Και το τουρνουά Roland Garros

Το Στάδιο Roland Garros, που κατασκευάστηκε στο Παρίσι κατά τη δεκαετία του 1920, πήρε το όνομά του από τον Garros. Φιλοξενεί το Γαλλικό Όπεν, ένα από τα τέσσερα τουρνουά τένις Grand Slam. Έτσι, το τουρνουά αποκαλείται επισήμως Les Internationaux de France de Roland-Garros.

Το διεθνές αεροδρόμιο της Ρεϊνιόν ονομάζεται Αεροδρόμιο Roland Garros. Ένα μνημείο για τον Garros έχει ανεγερθεί στο Μπιζέρτε στην τοποθεσία της προσγείωσής του, που ονομάζεται Roland-Garros Plaza. Η πόλη Ουλγκάτ της Νορμανδίας ονόμασε τον παραλιακό της δρόμο Roland Garros, προς τιμήν της περιοχής όπου κατέρριψε το πρώτο του ρεκόρ ύψους.

Στα γήπεδα όπου διεξάγεται το French Open υπάρχει μεταξύ άλλων και άγαλμα του Roland Garros.
Στα γήπεδα όπου διεξάγεται το French Open υπάρχει μεταξύ άλλων και άγαλμα του Roland Garros.

Η γαλλική κατασκευάστρια εταιρεία αυτοκινήτων Peugeot παρήγαγε μία περιορισμένη έκδοση Roland Garros του μοντέλου 205 προς τιμήν του πρωταθλήματος τένις που φέρει το όνομά του. Το μοντέλο ήταν βαμμένο με ειδική βαφή και διέθετε δερμάτινο εσωτερικό. Λόγω της επιτυχίας αυτής της ειδικής έκδοσης, η Peugeot δημιούργησε αργότερα Roland Garros εκδόσεις των μοντέλων της 106, 108, 206, 207, 208, 306, 307, 406 και 806.

Roland Garros, στους αιθέρες, στους δρόμους, στις καρδιές μας.