Smart fortwo: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Κέιμενο: Βασίλης Φούντζουλας

Το smart fortwo δεν είναι άλλο ένα αυτοκίνητο με τη στενή έννοια του όρου. Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, μια τάση, ένα ρεύμα. Είναι η σύγχρονη επανάσταση στην αστική μετακίνηση, διανθισμένη με μπόλικες δόσεις lifestyle. Αποτελεί μια ουτοπική ιδέα, που συνελήφθη στην Ελβετία από στελέχη της Swatch η αρχική σκέψη ήταν να μεταφέρει δυο ανθρώπους και ένα τελάρο μπίρες ή νερό.

Όσο σαχλό μπορεί να ακούγεται σε κάποιους, τόσο ουσιώδες είναι για την κοιμισμένη αυτοκίνηση. Γιατί εδώ που τα λέμε, η γενιά μου (30 και βάλε) δεν έχει βιώσει καμία επανάσταση στο χώρο αυτό. Η ίδια πάντα ιδέα, με ελαφρώς διαφορετική γαρνιτούρα είναι τα αυτοκίνητα που οδηγούμε.

Το smart, χωρίς να είναι η απόλυτη επανάσταση, χτυπά γροθιά στο κατεστημένο, σε ξεβολεύει, σου αναστατώνει τη σκέψη. Βασικά έχει κερδίσει τη μάχη του, γιατί σε κάνει να μιλάς γι αυτό, είτε σου αρέσει είτε όχι. Και η αλήθεια είναι ότι το smart fortwo έχει εραστές και εχθρούς, όπως όλα τα cult πράγματα στη ζωή μας.

Μάλιστα, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η ιδέα ξεκίνησε από μια βορειο-ευρωπαϊκή χώρα. Εκεί οι άνθρωποι είναι πιο χαλαροί, έχουν άλλη διάθεση και πολύ διαφορετική νοοτροπία. Εκεί, σε μια πλατεία βλέπεις όλες τις φυλές του Ισραήλ, το ελεύθερο πνεύμα, το χρώμα, την κουλτούρα αλλά κι ένα σύγχρονο τρόπο ζωής των νέων ανθρώπων. Εκεί, γεννιούνται ιδέες, δεν σκοτώνονται και η αυτοκίνηση τις έχει πράγματι ανάγκη. Μία από αυτές είναι και ένα αυτοκίνητο 2,7 μέτρων, προτείνετε την επόμενη... Δεν μπορώ δηλαδή να φανταστώ πώς θα ήταν η αυτοκινητική μας ζωή, αν κυκλοφορούσαν μόνο sedan αυτοκίνητα.

Μπορεί η ιδέα βέβαια να ξεκίνησε από την Ελβετία και τη Swatch, στο project όμως ενεπλάκη η DaimlerChrysler, η οποία απορρόφησε πλήρως την τότε εταιρεία με το όνομα MCC. Στη συνέχεια η MCC μετονομάστηκε σε Micro Concept Car Smart και αργότερα σε σκέτο Smart. Η Smart πέρασε από σαράντα κύματα, αποπροσανατολίστηκε, ζήλεψε άλλες κατηγορίες και επιχείρησε σε αυτές με αμφιβόλου ποιότητας οχήματα, με αποτέλεσμα να υποστεί τεράστια οικονομική ζημιά.

Όμως, η μόνη σταθερή αξία όλα αυτά τα χρόνια ήταν το fortwo. Σε αυτό λοιπόν επικεντρώθηκαν και σήμερα. Εννέα χρόνια μετά το πρώτο smart με τον turbo 600άρη κινητήρα με τα 55 άλογα και σχεδόν 800.000 πωλήσεις οι 12.000 στη χώρα μας, η δεύτερη γενιά του smart fortwo είναι εδώ, έτοιμη για μια νέα πορεία στις πόλεις του κόσμου, αλλά και για την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Η Αμερική είναι η 37η αγορά όπου θα διατεθεί το fortwo, κι αυτό από μόνο του λέει πολλά. Τόσο για το άνοιγμα που επιχειρείται σε μια τεράστια, αλλά πολύ διαφορετική αγορά, όσο και για το τι σημαίνει αυτό για το ίδιο το smart. Σκεφτείτε τι δοκιμές πρόσκρουσης πέρασε το δύσμοιρο smartάκι για να πάρει boarding pass για τη large Αμερική.

Ευτυχώς όμως η αρχική ιδέα δεν άλλαξε, και το νέο smart μπορεί να μεγάλωσε ελαφρώς και να σοβάρεψε κάπου αλλού, είναι όμως συνέχεια του προηγούμενου. Είναι smart και φαίνεται, έγινε πολύ πιο ποιοτικό και περισσότερο αυτοκίνητο σε όλα του. Τώρα αξίζει περισσότερο τα λεφτά του και, από την άλλη, είναι από τα πιο οικονομικά αυτοκίνητα στη χρήση.

smart and small
Όταν λέγαμε πιο πάνω ότι το fortwo μεγάλωσε για να πάει και Αμερική, μη φαντάζεστε πως έφτασε και τα πέντε μέτρα βέβαια κάπως έτσι την αντιλαμβάνονται την ασφάλεια οι εκεί κάτοικοι και πολλοί από εδώ θα έλεγα, αλλά πήρε 19,5 εκατοστά στο μήκος, 4,4 στο πλάτος και 1,3 στο ύψος, με το μεταξόνιο να έχει κερδίσει 5,5 εκατοστά επιπλέον και τα μετατρόχια 3 εκατοστά. Συνολικά λοιπόν το smart έφτασε τα 2,7 μέτρα, με το μεταξόνιό του να βρίσκεται στα 1,87 μέτρα, κι έτσι συνεχίζει να είναι το πιο μικρό αυτοκίνητο της αγοράς. Οι διαφορές είναι σχεδόν ανεπαίσθητες, είναι όμως ικανές και σε θέση να ανεβάσουν τον πήχη της ασφάλειας γενικώς παθητική και πεζών αλλά και να χαρίσουν μια καλύτερη αίσθηση κατά την κίνηση στο δρόμο. Συν το ότι αυξήθηκε ο χώρος αποσκευών κατά 70 λίτρα, φτάνοντας πλέον τα 220 και έως την οροφή τα 340. Η καμπίνα δεν χρειαζόταν και τόσο αύξηση χώρου, αφού ούτως ή άλλως ήταν ευρύχωρη για δυο ενηλίκους. Το πλαίσιο διατηρεί την πρωτοποριακή σχεδίασή του, ενώ ενισχύθηκε, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ακαμψία του κατά 50%. Η διάταξη της ανάρτησης παρέμεινε ίδια. Πίσω λοιπόν υπάρχει άξονας τύπου De Dion, ενώ μπροστά γόνατα McPherson, ωστόσο οι αντιστρεπτικές ράβδοι είναι πλέον μεγαλύτερης διατομής. Οι κινητήρες συνεχίζουν να βρίσκονται πάνω και πιο μπροστά από τον πίσω άξονα, είναι όμως προϊόν συνεργασίας της εταιρείας με τη Mitsubishi. Τώρα είναι κατασκευασμένοι εξ ολοκλήρου από αλουμίνιο, τρικύλινδροι, 999 κ.εκ., με τις δυο ατμοσφαιρικές εκδόσεις να αποδίδουν 61 και 71 ίππους και την turbo να φτάνει τους 84 ίππους. Νέο είναι και το πεντατάχυτο κιβώτιο ταχυτήτων, το οποίο έχει αυτόματη και σειραϊκή λειτουργία και κατασκευάζεται από τη γνωστή Getrag. Με σημαντική αναβάθμιση εμφανίζεται το σύστημα διεύθυνσης και πέδησης, ενώ έχει αλλάξει η λειτουργία του ESP, το οποίο επεμβαίνει αργότερα, σε ένα αυτοκίνητο που γλιστρά πολύ λιγότερο από το προηγούμενο.

smart but serious
Αν η αύξηση των διαστάσεων είναι κάτι που δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά, αυτό που διακρίνεται αμέσως είναι μια κάπως διαφορετική προσέγγιση σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό. Ίσως πρόκειται για μια πιο σοβαρή διάθεση μέσα στο ευρύτερο χαλαρό πλαίσιο που διέπει τη φιλοσοφία του smart, κι αυτό είναι κάτι που δεν έχει να κάνει με την Αμερική και τις αυστηρές νόρμες ασφάλειας.

Το πρώτο fortwo ήταν πιο χαριτωμένο, πιο παιχνιδιάρικο, σκέτο καρτούν και το συναίσθημα αυτό έχει κάπως εκλείψει. Μπορεί να φταίει το γεγονός ότι το smart ενηλικιώνεται, μαλακώνει κι αυτό και βάζει νερό στο κρασί του για μια καλύτερη τύχη. Όσο μπορείς να το πεις αυτό, για ένα αυτοκίνητο σαν το smart fortwo.

Ίσως φταίει η πιο τετράγωνη σχεδίαση, οι θόλοι που ξεφούσκωσαν, οι μεγαλύτεροι καθρέφτες, τα δυο πίσω φωτιστικά, αντί των τριών. Δεν λέμε πως το αυτοκίνητο έχασε την εικόνα του, λέμε πως αυτή υπάρχει κάτω από ένα πιο σοβαρό ίσως προφίλ, που ενδεχομένως να μη θεωρούσες ως φυσική εξέλιξη του αυτοκινήτου. Αυτά εκτός, γιατί και στο εσωτερικό η εικόνα είναι αλλαγμένη σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό που χτυπά αμέσως στο μάτι είναι το νέο ταμπλό, το οποίο μπορεί να δείχνει πολύ πιο σοβαρό με τις ευθείες γραμμές του, είναι όμως ποιοτικό και ιδιαίτερα λειτουργικό. Η γενικότερη ποιότητα, θα λέγαμε, παραπέμπει σε πολύ μεγαλύτερα αυτοκίνητα. Οι χώροι είναι αρκετοί για δυο άτομα και για πάρα πολλά μικροαντικείμενα και η εργονομία καλή. Αυτό που αδικαιολόγητα απουσιάζει είναι οι ποτηροθήκες, οι οποίες ταιριάζουν γάντι σε ένα αυτοκίνητο όπως αυτό. Το σήμα κατατεθέν, τα δυο ξεχωριστά αναλογικά όργανα, στροφόμετρο-ρολόι, παραμένουν στη θέση τους, υπάρχει δίχτυ συγκράτησης περιοδικών πίσω από τα αναπαυτικά καθίσματα και οπωσδήποτε χαλαρό και εύθυμο κλίμα στο σαλόνι. Χάρη και στις μεγάλες γυάλινες επιφάνειες, η ορατότητα είναι πολύ καλή προς όλες τις κατευθύνσεις. Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε πως το νέο smart fortwo δέχτηκε μια ισχυρή σχεδιαστική επέμβαση, αλλάζοντας κάπως την εκπεμπόμενη εικόνα, χωρίς όμως να αλλοιωθούν ο χαρακτήρας, η γενικότερη ιδέα, η φιλοσοφία που διέπει το smart.

smart and road
Ένα από τα μειονεκτήματα του smart ήταν η αίσθηση που αποκόμιζε κανείς όταν το οδηγούσε. Λίγο ξύλινο, αρκετά σκληρό, με έντονα κοπανήματα από την ανάρτηση, τιμονάκι αλλού, φρένα για γενναίους και ευστάθεια που δεν ήταν και ό,τι καλύτερο. Βασικά, αυτό είναι λογικό για ένα αυτοκίνητο 2,5 μέτρων, ειδικά σχεδιασμένο για συνθήκες πόλης, ωστόσο οι καταναλωτές τα θέλουν όλα και στην περίπτωση του smart τα κέρδισαν. Τόσο η γενικότερη αύξηση των διαστάσεων όσο και οι νέοι κινητήρες έγειραν την πλάστιγγα. Το smart fortwo είναι περισσότερο αυτοκίνητο. Κατ αρχάς, είναι πιο δεμένο και συμπαγές με έντονη την αίσθηση της ποιότητας, είτε αυτό έχει να κάνει με τα υλικά είτε με τον τρόπο που κυλά στο δρόμο, είτε με τη ζωή των επιβατών στην καμπίνα. Πλέον ο οδηγός του smart δεν τρομοκρατείται στην ιδέα της λακκούβας, αφού η ανάρτηση φιλτράρει σε ικανοποιητικό βαθμό τις ανωμαλίες, συν το ότι εκεί που η άσφαλτος είναι λεία, η ποιότητα κύλισης είναι υποδειγματική. Εντάξει, σε απότομα εγκάρσια εμπόδια ο πίσω άξονας θα δείξει τη δυσφορία του, ωστόσο αυτό συμβαίνει στα περισσότερα αυτοκίνητα. Ο κινητήρας, αυτός με τους 71 ατμοσφαιρικούς ίππους, τις τέσσερις βαλβίδες και το μεταβλητό χρονισμό, είναι πολύ πιο πολιτισμένος, ζωντανός και πρόθυμος να ανεβάσει στροφές, τη στιγμή που η κατανάλωση παραμένει σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Γύρω στα 8,5 λίτρα είδαμε στο maximum και κάτω από 7 στο minimum. Αυτό που επίσης έχει σημασία είναι το νέο πεντατάχυτο κιβώτιο της Getrag, το οποίο μπορεί να μην είναι ό,τι πιο προηγμένο, είναι όμως σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με το παρελθόν. Ναι, αυτή η κλοτσιά ή το κράτημα κατά την αλλαγή των σχέσεων έχει βελτιωθεί πάρα πολύ. Αν μάλιστα επιλέξετε και τη σειραϊκή λειτουργία, το smartάκι είναι αρκετά ευχάριστο, κρατά τις στροφές ψηλά και καταφέρνει να κινηθεί τόσο σβέλτα, όσο μπόι του λείπει. Σε αυτό βοηθά και το άμεσο τιμόνι, το οποίο έχει αποκτήσει αίσθηση και χαρίζει μια καρτίστικη χροιά στο αυτοκίνητο. Μάλιστα, τώρα τα περιθώρια πρόσφυσης είναι σαφώς πιο μεγάλα, με το ESP να έχει πιο δευτερεύοντα ρόλο, μια και η ανάρτηση τα καταφέρνει αρκετά καλά. Τα φρένα θα μπορούσαν να είναι λίγο καλύτερα σε αίσθηση, ωστόσο είναι αποτελεσματικά. Βέβαια, το ζητούμενο στο smart fortwo δεν είναι ούτε το γκάζι ούτε ο τρόπος που στρίβει. Το θέμα του είναι η πόλη κι εκεί συνεχίζει να τα καταφέρνει περίφημα. Μικρό, πολυτελές και καλοσχεδιασμένο, προσφέρει πολύ καλή ορατότητα, νεύρο στις εκκινήσεις, πάει από το πλάι και παρκάρει παντού.

smart story
Το smart fortwo δεν είναι άλλο ένα αυτοκίνητο αλλά θα μείνει στην ιστορία ως ένα από τα πιο τρελά αυτοκίνητα. Τι κι αν η πορεία της smart δεν ήταν ανάλογη της συνολικής επένδυσης, το fortwo πούλησε μέσα σε εννέα χρόνια σχεδόν 800.000 αυτοκίνητα. Τώρα, με ξεκάθαρους πλέον στόχους, είναι έτοιμο για μια νέα και επιτυχημένη πορεία. Μεγάλωσε ηλικιακά, ωρίμασε και έχασε τα σπυράκια που υποδήλωναν τον ατίθασο χαρακτήρα του. Η δεύτερη γενιά του smart fortwo είναι ένα πολύ καλύτερο αυτοκίνητο σε όλους τους τομείς και συνεχίζει να κοστίζει λίγο παραπάνω από όσο θα έπρεπε ή θα θέλαμε. Γιατί τα 12.200 ευρώ της έκδοσης passion είναι αρκετά χρήματα. Σίγουρα με αυτά μπορείτε να βρείτε ένα άλλο αυτοκίνητο που θα χωρά τέσσερις επιβάτες και άλλα πολλά, ωστόσο αυτό δεν θα είναι smart...

ΧΩΡΟΣ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ

info
Η γενικότερη αύξηση των διαστάσεων είχε ως αποτέλεσμα και μεγαλύτερους εσωτερικούς χώρους. Όχι τόσο στην καμπίνα των επιβατών, η οποία ήταν ούτως ή άλλως ευρύχωρη για δυο άτομα, αλλά κυρίως στο χώρο αποσκευών. Αυτός λοιπόν αυξήθηκε κατά 70 λίτρα και πλέον έχει φτάσει τα 220 λίτρα. Αν μάλιστα φορτώσει κανείς το smart fortwo έως την οροφή, η χωρητικότητα φτάνει τα 340 λίτρα, τιμή παραπάνω από ικανοποιητική, δεδομένου του μικρού μήκους του αυτοκινήτου.

smart fortwo cabrio: Allou Fun Ρark
Η cabrio έκδοση του fortwo απογειώνει τη fun πλευρά του και επιβεβαιώνει ότι είναι τόσο απαραίτητη όσο και η ίδια η ύπαρξη του smart.

Είναι από τις λίγες φορές που μια cabrio έκδοση είναι τόσο σημαντική για το ίδιο το αυτοκίνητο και για την εικόνα που θέλει να περάσει η εταιρεία γι αυτό. Γιατί το smart δεν είναι απλώς ένα αυτοκίνητο, είναι μια εικόνα, κι αυτή είναι πάντα πιο χαρούμενη όταν είναι ξεσκέπαστη. Για την ανοιχτή λοιπόν πτυχή του αυτοκινήτου, ισχύουν όλα όσα έχουμε αναφέρει και για την coupe έκδοση. Καλοσχεδιασμένο, με περισσότερους χώρους, καλή ποιότητα κι εξοπλισμό και ασφαλώς έμφαση στην ασφάλεια, καθότι μιλάμε για ένα ανοιχτό αυτοκίνητο. Έτσι, οι ενισχύσεις που έχει δεχτεί το αμάξωμα είναι σαφώς περισσότερες, με τις δυο εμπρός κολόνες αλλά και το πίσω roll bar να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε περίπτωση ανατροπής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του βάρους κατά 10 κιλά στην cabrio έκδοση, φτάνοντας πλέον τα 790 κιλά. Ωστόσο, στην περίπτωση που κάποιος το επιθυμεί αφαιρούνται εντελώς οι δυο διαμήκεις κολόνες της οροφής, οι οποίες τοποθετούνται σε ειδικές θήκες στο χώρο αποσκευών. Η είδηση στην cabrio έκδοση έχει να κάνει με τη νέα οροφή του αυτοκινήτου, η οποία είναι υφασμάτινη, ηλεκτρικά αναδιπλούμενη και ανοίγει ή κλείνει ανεξαρτήτως της ταχύτητας του αυτοκινήτου, κάτι που χαρίζει περισσότερη ελευθερία κινήσεων. Μάλιστα, ανοίγει σε όλο το φάσμα της και επιπλέον το πίσω τζάμι είναι γυάλινο, συν το ότι έχει τοποθετηθεί ψηλότερα, προκειμένου να εξασφαλιστεί έστω λίγο μεγαλύτερος χώρος αποσκευών, όταν η οροφή είναι ανοιχτή. Αυτό που επίσης έχει σημασία στην cabrio έκδοση είναι το γεγονός ότι αυτή δεν παρουσιάζει διαφορές σε σχέση με την κλειστή. Δηλαδή το αμάξωμα δεν στρεβλώνει και δείχνει συμπαγές και μονοκόμματο, αν και ανοιχτό. Οι τιμές των smart fortwo cabrio ξεκινούν από τα 13.400 ευρώ και καταλήγουν στην top έκδοση, που είναι η pulse με τους 84 ίππους, στα 16.300 ευρώ, ενώ θεωρούνται αρκετά ανεβασμένες.

Τarget group
Από το 1998 μέχρι σήμερα, 770.000 smart έχουν κυκλοφορήσει σε συνολικά 36 χώρες παγκοσμίως, ενώ 12.000 από αυτά είχαν προορισμό την Ελλάδα. Μόνο τυχαίο πάντως δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι το 85% των αγοραστών είναι κάτω των 40 ετών. Ανάμεσά τους, κάποιος που το παρκάρει δίπλα στο σαφώς πιο άνετο αλλά και πιο δυσκίνητο Cayenne του, η νεαρή που ποτέ δεν συμφιλιώθηκε με τις διαστάσεις ενός κανονικού αυτοκινήτου, ο πατέρας που αποφάσισε να πάρει ένα καλό δώρο στο παιδί του, ως επιβράβευση για τις επιδόσεις του στο κολέγιο, μέχρι και ο τύπος που ήθελε οπωσδήποτε να λέει ότι οδηγεί μια Mercedes, έστω και μικρή.