Escape: Με Volkswagen ID.3 στη Λιβαδειά και στον Ελικώνα


Έχει το προτέρημα να βρίσκεται σχετικά κοντά στην Αθήνα, αλλά και το μειονέκτημα να βρίσκεται ακόμα πιο κοντά στον τουριστικό ογκόλιθο της Αράχωβας και στον ομφαλό του κόσμου, τους Δελφούς. Για αυτόν τον λόγο συνήθως την προσπερνάς. Όμως, τόσο η Λιβαδειά όσο και ο Ελικώνας, που «κρύβεται» πίσω της, είναι βέβαιον ότι αξίζουν την προσοχή σου.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ - ΦΩΤ.: ΝΙΚΟΣ ΛΟΥΠΑΚΗΣ
  • 22/1/2023

Τα υπολείμματα του βαμβακιού που ασπρίζουν δεξιά και αριστερά στην Επαρχιακή οδό Κάστρου-Λιβαδειάς, καθώς πλησιάζεις στην πρωτεύουσα της Βοιωτίας, μαρτυρούν το βασικό στοιχείο του οικονομικού πλούτου της περιοχής. Η Λιβαδειά υπήρξε μία πολύ δραστήρια αγροτική πόλη, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλει την ανάπτυξή της στην καλλιέργεια του βαμβακιού.

Οι πηγές Κρύας

Το Volkswagen ID.3 στις πλαγιές του Ελικώνα.
Το Volkswagen ID.3 στις πλαγιές του Ελικώνα.

Ωστόσο, δεν ήταν μόνον αυτό που την ανέδειξε σε οικονομικό και διοικητικό κέντρο μιας ολόκληρης περιοχής. Ήταν και οι… ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - και συγκεκριμένα το ποτάμι Έρκυνα, το ένα από τα ελάχιστα θηλυκά ποτάμια της Ελλάδας (όπως η Νέδα), που προσέφερε άφθονη και δωρεάν ενέργεια για να κινηθούν νερόμυλοι και να λειτουργήσουν εκκοκκιστήρια, πιεστήρια, νηματουργεία, κλωστήρια, αλευρόμυλοι και νεροτριβές.

Το Volkswagen ID.3 στην αρχή του πεζόδρομου των Πηγών Κρύας.
Το Volkswagen ID.3 στην αρχή του πεζόδρομου των Πηγών Κρύας.

Οι πηγές Κρύας είναι σήμερα μια πανέμορφη τοποθεσία και πόλος έλξης τουριστών, που περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα από παλιές κατασκευές, περισσότερο ή λιγότερο αναπαλαιωμένες, γεφύρια και κανάλια τα οποία συνδυασμένα με τη φυσική ομορφιά των αιωνόβιων πλατάνων και της ροής του νερού προσφέρουν άπειρες εικόνες στον επισκέπτη και δίνουν και μεγάλη χαρά στον ερασιτέχνη (και ενίοτε στον επαγγελματία) φωτογράφο.

Σε πρώτο πλάνο η νεροτριβή, στην οποία θα δημιουργηθεί το μουσείο Λαζαρή. Στο βάθος διακρίνεται το ρολόι.
Σε πρώτο πλάνο η νεροτριβή, στην οποία θα δημιουργηθεί το μουσείο Λαζαρή. Στο βάθος διακρίνεται το ρολόι.

Βεβαίως, δεν πρέπει κανείς να μείνει μόνο στον πέριξ του πάρκινγκ χώρου των πηγών της Κρύας, αλλά πρέπει σε πρώτη φάση να πάρει και τον ελαφρύ ανήφορο προς το «Ξενία» και τον γειτονικό χώρο στον οποίο λέγεται ότι λειτουργούσε το Τροφώνιο Μαντείο του, ενώ σε δεύτερη φάση θα πρέπει να κατευθυνθεί προς τα ανώτερα τμήματα του φαραγγιού και ακολουθώντας τον πεζόδρομο να φτάσει μέχρι το σύγχρονο πέτρινο, ανοιχτό θέατρο (1.200 θέσεων), με την ενδιαφέρουσα ακουστική, το οποίο χρησιμοποιείται για πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Το όμορφο και «ζωντανό» Κυριάκι είναι κτισμένο στις δυτικές πλαγιές του Ελικώνα, σε υψόμετρο 780 m.
Το όμορφο και «ζωντανό» Κυριάκι είναι κτισμένο στις δυτικές πλαγιές του Ελικώνα, σε υψόμετρο 780 m.

Λίγο μετά σειρά έχει το εκκλησάκι της Αγίας Ιερουσαλήμ, το οποίο αποτελεί και μία πρόκληση για τη φυσική σας κατάσταση, αφού χρειάζεται να ανεβείτε περίπου 700 σκαλιά για να βρεθείτε στον περίβολό του και να θαυμάσετε εκτός από το ίδιο το εκκλησάκι και την καταπληκτική θέα προς το φαράγγι και τη Λιβαδειά. Και αν, μετά από αυτό, το λέει η καρδιά σας, μπορείτε να περπατήσετε λίγο ακόμα, μετά το τέλος του πεζόδρομου για να φτάσετε και μέχρι το Τρίχινο γεφύρι – ένα μεσαιωνικό υδραγωγείο, μέρος του συστήματος παροχής νερού στο κάστρο της Λιβαδειάς. Κάπως έτσι θα έχετε ολοκληρώσει την επίσκεψη στο πιο όμορφο κομμάτι της Λιβαδειάς.

Η πανέμορφη τοποθεσία Αρβανίτσα συγκεντρώνει πλήθη επισκεπτών, που επισκέπτονται και την τοπική ταβέρνα/αναψυκτήριο, το Σαββατοκύριακο. Η Αρβανίτσα θεωρείται ιδανική για εκδρομές, περιπάτους, αθλητικές δραστηριότητες και ορειβασία.
Η πανέμορφη τοποθεσία Αρβανίτσα συγκεντρώνει πλήθη επισκεπτών, που επισκέπτονται και την τοπική ταβέρνα/αναψυκτήριο, το Σαββατοκύριακο. Η Αρβανίτσα θεωρείται ιδανική για εκδρομές, περιπάτους, αθλητικές δραστηριότητες και ορειβασία.

Από εκεί και πέρα, ανάλογα πάντα με τον χρόνο που έχετε, μπορείτε να κατηφορίσετε στην οδό Στρατηγού Ιωάννου, να φτάσετε στην κεντρική πλατεία και να περπατήσετε στον πεζόδρομο της πόλης, που τηρουμένων των αναλογιών θα χαρακτηρίζαμε ως «οδό Ερμού» της Λιβαδειάς.

Το Κυριάκι

Η γραφική πλατεία και το Λαογραφικό Μουσείο στο Κυριάκι.
Η γραφική πλατεία και το Λαογραφικό Μουσείο στο Κυριάκι.

Αν αφήνοντας τη Λιβαδειά και παίρνοντας τον δρόμο για τον Ελικώνα, με πρώτο προορισμό το Κυριάκι, ακολουθήσετε τις οδηγίες του Google Maps, θα μπείτε στη διαδικασία της ανάβασης προς τα ανώτερα τμήματα της πόλης και θα βρεθείτε κάποια στιγμή πάνω από το φαράγγι, λίγο μετά τη διασταύρωση που οδηγεί στον ναό Διός Βασιλέως, από όπου θα έχετε μία καταπληκτική άποψη της Λιβαδειάς, με το κάστρο και τον ναό της Αγίας Σοφίας.

Είστε ήδη έξω από την πόλη και ύστερα από λίγα χιλιόμετρα θα βρεθείτε στη βασική Επαρχιακή οδό που οδηγεί προς το Κυριάκι, αφού προηγουμένως συναντήσει την Ανάληψη. Σύντομα θα έχετε να κάνετε με μία ορεινή διαδρομή –και την αντίστοιχη αύξηση του υψομέτρου–, αλλά ο δρόμος είναι σε καλή κατάσταση με αρκετές, γενικά «εύκολες» στροφές. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ο δρόμος αυτός προσφέρει θεά σε ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Σε αυτήν τη διαδρομή δεν αποκλείεται να βρεθείτε αντιμέτωποι και με την κτηνοτροφία, δηλαδή είτε με πρόβατα είτε με αγελάδες που μπορεί είτε να βόσκουν τριγύρω είτε να διασχίζουν τον δρόμο, οπότε γενικώς δεν βλάπτει να έχετε τον νου σας.

Ο Νίκος συνεχίζει μια οικογενειακή παράδοση σχεδόν ενός αιώνα στο παντοπωλείο της οδού Στρατηγού Ιωάννου, όπου κάποτε υπήρχαν 12 «μπακάλικα» του παλιού, καλού καιρού.
Ο Νίκος συνεχίζει μια οικογενειακή παράδοση σχεδόν ενός αιώνα στο παντοπωλείο της οδού Στρατηγού Ιωάννου, όπου κάποτε υπήρχαν 12 «μπακάλικα» του παλιού, καλού καιρού.

Οι αποστάσεις δεν είναι μεγάλες: από τη Λιβαδειά δεν θα χρειαστείτε παραπάνω από 20 ευχάριστα λεπτά για να φτάσετε στο Κυριάκι, ένα χωριό που είναι και μεγάλο και ζωντανό – τόσο ζωντανό, που χαίρεσαι να βλέπεις μικρά παιδιά να γυρνούν το μεσημέρι από το κυριολεκτικά πολύχρωμο δημοτικό σχολείο… Ένα χωριό που οφείλει την ύπαρξή του σε Αρβανίτες που εποίκησαν την περιοχή κατά τον 14ο αιώνα – με ό,τι καλό συνεπάγεται αυτό σε επίπεδο φαγητού. Είναι, επίσης, ένα χωριό μέσα στα έλατα, το οποίο ενδεχομένως μπορεί να αποτελέσει και το ορμητήριο μιας εξόρμησής σας, αφού διαθέτει και δύο ξενώνες.

Ο Ελικώνας

Tο Μουσείο Δασκάλου στο Κυριάκι.
Tο Μουσείο Δασκάλου στο Κυριάκι.

Από το Κυριάκι, η αναζήτηση πολιτιστικών μνημείων θα σε στρέψει προς τα δυτικά για να συναντήσεις, σε μία όμορφη τοποθεσία, ένα ιδιαίτερης ομορφιάς μοναστήρι –αυτό του Οσίου Λουκά– και να αντιληφθείς, αντικρίζοντας την ιδιαιτερότητα της αρχιτεκτονικής του, γιατί αυτό το μοναδικό σύμπλεγμα είναι ενταγμένο στη Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO. Σημειώστε ότι το συγκρότημα περιλαμβάνει σύμπλεγμα δύο εκκλησιών, τη μονή της Παναγίας και το Καθολικό – με τον παλαιότερο ναό (Παναγία) να χρονολογείται στο δεύτερο μισό τού 10ου αιώνα.

Το χωριό Ελικώνας (Ζερίκι) έχει τη δική του γραφικότητα.
Το χωριό Ελικώνας (Ζερίκι) έχει τη δική του γραφικότητα.

Στην αντίθετη κατεύθυνση σας περιμένει μία εξαιρετικής ομορφιάς τοποθεσία, η Αρβανίτσα, η οποία συγκεντρώνει πλήθη επισκεπτών – ιδιαιτέρως τα Σαββατοκύριακα. Βλέπετε, εκεί λειτουργεί καθημερινά ταβέρνα, οπότε μπορείτε να γευτείτε τις τοπικές γεύσεις, κυρίως κρεατικά για τα οποία φημίζεται η ευρύτερη περιοχή, απολαμβάνοντας το τοπίο κάτω από τις κορυφές του Ελικώνα. Από εδώ έχετε την επιλογή είτε να επιστρέψετε στη Λιβαδειά μέσω Κυριακίου είτε να κατευθυνθείτε προς Αγία Άννα (ή Κούκουρα) – ένα ακόμα ενδιαφέρον και ήσυχο χωριό σε υψόμετρο 720 m, στο οποίο πάντα κάτι θα βρείτε για να φάτε και το οποίο διαθέτει και ξενώνα.

Από την Αγία Άννα, τώρα, έχετε πολλαπλές επιλογές σε σχέση με τον τρόπο που θα επιστρέψετε είτε στη Λιβαδειά είτε στην Αθήνα, ανάλογα με τον χρόνο που έχετε στη διάθεσή σας. Μία ενδιαφέρουσα διαδρομή είναι να κατευθυνθείτε προς το μικρό χωριό Ελικώνας (ή Ζερίκι) μέσω βατού χωματόδρομου (που ξεκινά λίγο πριν την Αγία Τριάδα), στον οποίο δεν διστάσαμε να κινηθούμε με το ηλεκτρικό ID.3. Από εκεί ξεκινά άσφαλτος που οδηγεί και πάλι στον δρόμο που οδηγεί από το Κυριάκι στη Λιβαδειά. Εναλλακτικά μπορείτε να κατηφορίσετε προς τον κάμπο της Βοιωτίας και τη Λιβαδειά (μέσω Αγίου Γεωργίου), ενώ μία τελευταία επιλογή είναι να κατευθυνθείτε προς Θίσβη και από εκεί να επιστρέψετε προς Αθήνα μέσω Θήβας.

Γεγονός είναι ότι με έναν σωστό σχεδιασμό μπορείτε να χαράξετε μια διαδρομή που θα σας επιτρέψει να επισκεφθείτε τα «βασικά» της περιοχής στο πλαίσιο μιας μονοήμερης εκδρομής. Είναι βέβαιον, όμως, ότι αξίζει τον κόπο και μια διανυκτέρευση που θα σας δώσει τον επιπλέον χρόνο που απαιτείται για να απολαύσετε τη φύση και τα αξιοθέατα του Ελικώνα, ξεκούραστα και χωρίς άγχος…

INFO

  • Το όνομα Λεβάδεια αναφέρεται πρώτη φορά από τον Ξενοφώντα και τον Ηρόδοτο. Από τον Όμηρο αναφέρεται ως Μίδεια. Η πόλη έγινε γνωστή στην αρχαιότητα λόγω του Μαντείου του Τροφωνίου Διός, το οποίο λέγεται ότι βρισκόταν στην αριστερή όχθη της Έρκυνας, του ποταμού που διασχίζει τη σημερινή πρωτεύουσα της Βοιωτίας, δίπλα στις πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης. Επί Τουρκοκρατίας η Λιβαδειά ήταν ακμάζουσα πόλη (πρωτεύουσα της Ρούμελης) και ονομαζόταν «Γκιαούρ Λιβαδειά», γιατί οι κάτοικοί της ήταν κυρίως Έλληνες και ελάχιστοι Εβραίοι και Τούρκοι. Για την ορθογραφία του σημερινού ονόματος γίνεται μεγάλη συζήτηση, πάντως φαίνεται ότι ορθότερο είναι το «Λιβαδειά».
  • Η Λιβαδειά είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στη δυτική απόληξη του Λαφύστιου όρους, παρακλάδι του Ελικώνα. Εδώ η πόλη από ψηλά, από τον δρόμο που οδηγεί στο Ιερό του Διός Βασιλέως. Στο ύψωμα δεξιά διακρίνεται το κάστρο με τον ναό της Αγίας Σοφίας.
    Η Λιβαδειά είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στη δυτική απόληξη του Λαφύστιου όρους, παρακλάδι του Ελικώνα. Εδώ η πόλη από ψηλά, από τον δρόμο που οδηγεί στο Ιερό του Διός Βασιλέως. Στο ύψωμα δεξιά διακρίνεται το κάστρο με τον ναό της Αγίας Σοφίας.
  • Το Μεσαιωνικό Κάστρο βρίσκεται πάνω από την πόλη της Λιβαδειάς. Κτίστηκε από τους Καταλανούς μετά τη νίκη τους επί των Φράγκων, στις 15 Μαρτίου του 1311, στη μάχη της Κωπαΐδας. Εδώ βρίσκεται και το εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας.
  • Στη Λιβαδειά, στο κτίριο του τοπικού Εμπορικού Συλλόγου λειτουργεί το Μουσείο Παλαιών Επαγγελμάτων (Στρατηγού Ιωάννου 24, τηλ. 22610 24218).
  • Ο πύργος του ρολογιού κτίστηκε επί Φραγκοκρατίας και χρησίμευσε ως Φρυκτωρία. Το ρολόι του πύργου είναι δώρο του λόρδου Έλγιν, ο οποίος το 1803 το χάρισε στην πόλη προκειμένου να μην τον εμποδίσουν οι Βοιωτοί Κοτζαμπάσηδες και Αγάδες στις ανασκαφές του για το Μαντείο του Τροφωνίου.
  • Σημαντικό αξιοθέατο της ευρύτερης περιοχής του Ελικώνα αποτελεί η Ι.Μ. Οσίου Λουκά, η οποία το 1990 μπήκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Εδώ θα δείτε πλήθος ψηφιδωτών που θεωρείται ότι εκπροσωπούν τον υψηλότερο βαθμό έκφρασης του βυζαντινού πολιτισμού, ενώ το καθολικό της Μονής είναι ένας σύνθετος, οκταγωνικός αρχιτεκτονικός τύπος ο οποίος υπήρξε πρωτότυπη δημιουργία.
  • Σχολαστικά συντηρημένη/αναπαλαιωμένη η πανέμορφη Μονή Οσίου Λουκά εγγράφηκε το 1990 στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Το καθολικό της είναι ένας ιδιαίτερος αρχιτεκτονικός τύπος (οκταγωνικός).
    Σχολαστικά συντηρημένη/αναπαλαιωμένη η πανέμορφη Μονή Οσίου Λουκά εγγράφηκε το 1990 στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Το καθολικό της είναι ένας ιδιαίτερος αρχιτεκτονικός τύπος (οκταγωνικός).
  • Από το κέντρο της Αθήνας για να φτάσετε στη Λιβαδειά θα χρειαστείτε περίπου 1 h και 30’ (140 km). Από εκεί για το Κυριάκι υπολογίστε ακόμα μισή ώρα (23 km) και για τον Όσιο Λουκά 20’ επιπλέον. Η Αρβανίτσα απέχει από το Κυριάκι μόλις 10’ (8 km).
  • Τα περίφημα σουβλάκια Λιβαδειάς θα τα βρείτε στην πλατεία Λάμπρου Κατσώνη (που οι ντόπιοι αποκαλούν… «Ζάππειο»), λίγο μετά το τέλος του πεζόδρομου της Μπουφίδου.
  • Ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια θα βρείτε στη Λιβαδειά, ωστόσο αν θέλετε πιο άμεση επαφή με τη φύση του Ελικώνα έχετε υπόψη σας ότι υπάρχουν ενδιαφέροντες ξενώνες και στο Κυριάκι, και στην Αγία Άννα.

VolkswagenID.3

Η εκδρομή μηδενικών ρύπων είναι πλέον μία πραγματικότητα: στον Ελικώνα μάς μετέφερε το Volkswagen ID.3, το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το ηλεκτρικό Golf της νέας εποχής της αυτοκίνησης, αφού έχουμε να κάνουμε με ένα ευέλικτο, μικρομεσαίων διαστάσεων μοντέλο (μήκους 4.261 mm), κτισμένο πάνω στη νέα εξειδικευμένη πλατφόρμα ηλεκτροκίνησης του VW Group, απολύτως ικανό να κινηθεί με απόλυτη ασφάλεια στον αυτοκινητόδρομο, όπου επιδεικνύει υψηλή ευστάθεια.

Αρκετοί ντόπιοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία.
Αρκετοί ντόπιοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία.

Εμείς στη διάθεσή μας είχαμε την έκδοση Prime με μπαταρία 58 kWh, η οποία θεωρητικά και υπό ιδανικές συνθήκες μπορεί να προσφέρει αυτονομία μεγαλύτερη από 400 km. Καταφέραμε δε να κινηθούμε για πάνω από 300 km μέχρι την πρώτη φόρτιση στον ΣΕΑ Σχηματαρίου, κατά την επιστροφή μας στην Αθήνα – και αυτό αποτελεί μία πολύ καλή επίδοση, με βάση την αναμενόμενη απόκλιση της τυποποιημένης κατανάλωσης από την πραγματική (16,5 kWh/100 km* «είδαμε» εμείς, 15,4 kWh/100 km η μεικτού κύκλου WLTP).

Σημειώστε ότι τηρήσαμε ευλαβικά τα όρια ταχύτητας στην Εθνική οδό και θα μπορούσαμε ακόμα και να έχουμε επιστρέψει στην Αθήνα χωρίς ανεφοδιασμό, αλλά προτιμήσαμε την ασφάλεια της φόρτισης… Κατά τ’ άλλα, στις στροφές του Ελικώνα μΆς δόθηκε η δυνατότητα να απολαύσουμε την οδήγηση αξιοποιώντας το μέγα πλεονέκτημα της άμεσης διαθεσιμότητας της ροπής του ηλεκτροκινητήρα των 204 PS. Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε ότι μεγάλο προσόν του ID.3 αποτελεί η εξαιρετική εκμετάλλευση των διαθέσιμων χώρων, κάτι που εισπράττουν κάθε στιγμή οι επιβαίνοντες σε αυτό.

*Χαμηλότερη και από τη συσσωρευμένη στο tripcomputer του δημοσιογραφικού αυτοκινήτου.