6/5/2020
Ας το πάρουμε απόφαση. Βασικές εκδόσεις αυτοκινήτων πόλης που να ξεκινούν από τις επτά με οκτώ χιλιάδες ευρώ, δεν πρόκειται να ξαναδούμε. Και όχι μόνο αυτό, αλλά για να αποκτήσουμε πλέον ένα καλό και πλήρες supermini θα πρέπει να δαπανήσουμε 18-20.000 ευρώ, όσο δηλαδή δίναμε πριν από μερικά χρόνια για ένα μικρομεσαίο! Τι κυκλώματα υπάρχουν και τι παιχνίδι παίζεται πίσω από αυτή τη σταδιακή αύξηση των τιμών, την τελευταία δεκαετία;
Περνώντας απευθείας στο ψητό, θα επιβεβαιώσουμε ότι ο σημαντικότερος λόγος της σταδιακής αυτής αύξησης της τιμής των αυτοκινήτων, οφείλεται στα κυκλώματα. Και με τον όρο κυκλώματα δεν αναφερόμαστε σε «κακούς» εισαγωγείς και καρτέλ εμπόρων που τα έχουν βρει μεταξύ τους για να χρεώνουν περισσότερο τον πολίτη και να θησαυρίζουν οι ίδιοι. Μιλάμε για τα ηλεκτρικά κυκλώματα, καθώς με τον καιρό τα αυτοκίνητα μετατρέπονται σε υπολογιστές, με ολοένα και περισσότερα συστήματα.
Το νούμερο ίσως φανεί σοκαριστικό αλλά, κατά μέσο όρο, το 40% του κόστους ενός σύγχρονου μοντέλου αφορά στα ηλεκτρονικά που φέρει. Συστήματα που όχι μόνο αυξάνονται εκθετικά σε αριθμό αλλά και σε πολυπλοκότητα, κάτω από το καπό. 30 χρόνια πριν, ένα καλά εξοπλισμένο αυτοκίνητο ήταν εκείνο που διέθετε ηλεκτρικά παράθυρα και κλιματισμό. Σήμερα, μπορεί κανείς να μετρήσει πόσα παραπάνω πράγματα κρύβει το προσωπικό του όχημα;
Ενδεικτικά, το 2004, μόλις το 25% των συνολικά παραγόμενων μοντέλων διέθετε αερόσακους! Λιγότερα από ένα στα πέντε ενσωμάτωνε κάποια ευκολία του τύπου σύστημα ελέγχου πρόσφυσης ή έλεγχο πίεσης των ελαστικών. Όσο για τα infotainment, τότε μιλούσαμε για βασικά trip computer (σε όσα αυτοκίνητα διέθεταν) και ράδιο-CD. Μάλιστα, τα τελευταία ήταν πολλές φορές after market και όχι ενσωματωμένα στο ταμπλό.
Για να δώσουμε μία εικόνα της σημερινής κατάστασης, θα δοκιμάσουμε μόνο να απαριθμήσουμε ορισμένα από τα συστήματα που σήμερα δίνονται ως στάνταρ, στην πλειοψηφία τους. Ηλεκτρικά παράθυρα και καθρέφτες. Κεντρικό κλείδωμα, immobilizer και συναγερμός. Cruise control, πολλές φορές adaptive. Αισθητήρες παρκαρίσματος εμπρός-πίσω και κάμερα οπισθοπορείας. Αερόσακοι παντός τύπου, προεντατήρες ζωνών και pre safe συστήματα που προετοιμάζουν κατάλληλα το αυτοκίνητο και το σώμα του οδηγού σε ενδεχόμενη πρόσκρουση. Συστήματα ελέγχου πρόσφυσης, ευστάθειας, αντιμπλοκαρίσματος τροχών και κατανομής πέδησης. Συστήματα ελέγχου και διαχείρισης βασικών και δευτερευόντων λειτουργιών του κινητήρα. Συστήματα αναγνώρισης οδικής σήμανσης, αναγνώρισης πεζών/ οχημάτων/ εμποδίων στο δρόμο. Συστήματα αυτόνομης πέδησης, ελέγχου διατήρησης της λωρίδας και ελέγχου των τυφλών σημείων των καθρεπτών. Ηλεκτροχρωματικοί καθρέπτες που σκουραίνουν αυτόματα ή και κάμερες, αντί των εξωτερικών καθρεπτών. Συστήματα infotainment, με μεγάλες οθόνες που προσφέρουν πρακτικά τα πάντα, από μουσική και διασύνδεση με το κινητό και το ίντερνετ, μέχρι δεδομένα πλοήγησης και επιλογές μασάζ για τα μπροστινά καθίσματα. Συστήματα αυτόνομης οδήγησης που διαχειρίζονται δεδομένα από ένα δίκτυο αισθητήρων, οπτικών και LiDAR. Συστήματα V2X, επικοινωνίας οχημάτων μεταξύ τους και με σταθερές υποδομές και ο κατάλογος δεν έχει τέλος …
Κάπου εδώ, λογικά, έχετε βαρεθεί να διαβάζετε. Σταματάμε όχι γιατί απαριθμήσαμε τα πάντα αλλά γιατί δώσαμε το στίγμα του τι μπορεί να κουβαλάει πάνω του ένα μοντέλο από αυτά που βλέπετε στις αντιπροσωπείες. Το έτος 2000 τα ηλεκτρονικά αντιπροσώπευαν περίπου το 18% του συνολικού κόστους ενός οχήματος. Όπως προαναφέραμε, το κόστος αυτό έχει εκτοξευτεί στο 40% και η ποσοστιαία πορεία του θα συνεχίσει να ανεβαίνει τα επόμενα χρόνια.
Στην όλη εξίσωση, τώρα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και μερικά ακόμα κόστη, τα οποία αυξάνονται, λίγο ή πολύ. Ένα εξ αυτών είναι οι πρώτες ύλες. Η συντριπτική πλειοψηφία των πλαισίων παράγεται από χάλυβα. Τα πιο απλά κράματα, όμως, που χρησιμοποιούσαν κάποτε δεν έχουν καμία σχέση με τα υψηλής και υπερυψηλής αντοχής που χρησιμοποιούνται σήμερα. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τα εσωτερικά των αυτοκινήτων, τα πλαστικά, τα υφάσματα κ.λπ.
Επόμενος σταθμός οι κινητήρες. Πιο εξελιγμένα συστήματα ψεκασμού, πολύ περισσότερα συστήματα μείωσης των καυσαερίων, και τόσα άλλα, κάνουν ένα σύγχρονο κινητήρα κατά πολύ ακριβότερο και πιο πολύπλοκο στην κατασκευή του, από ότι, παλαιότερα. Εάν ανοίξετε το καπό ενός μοντέλου της δεκαετίας του ’80 και ενός σημερινού, θα καταλάβετε πολύ καλά για τι μιλάμε…
 |  |
Στρέφονται όμως τα πάντα κατά του καταναλωτή, από οικονομικής απόψεως; Δεν υπάρχει τίποτα υπέρ; Φυσικά και υπάρχει. Οι αυτοματισμοί των γραμμών παραγωγής, η εξειδίκευση και διάφορες άλλες τεχνικές που χρησιμοποιούν τα εργοστάσια, μειώνουν το κόστος παραγωγής. Η χρήση κοινών, σπονδυλωτών, πατωμάτων για διάφορες κατηγορίες, η χρήση κοινών κινητήρων, οι συνεργασίες μεταξύ εταιριών, ακόμα και οι εξαγορές μεταξύ τους, γίνονται με τον ίδιο σκοπό. Τη μείωση του κόστους του τελικού προϊόντος.
Τα παραπάνω βοηθούνε μεν, δεν είναι σε όμως θέση να ισοσταθμίσουν το επιπλέον κόστος των ηλεκτρονικών συστημάτων. Υπολογίζεται πως ολόκληρη η αγορά αυτών, το 2030 θα αξίζει πάνω από 600 δις ευρώ! Μόνο για τους ημιαγωγούς που φέρει ένα όχημα, κοστίζουν κατά μέσο όρο 369 ευρώ, τιμή που θα ανέλθει στα 554 ευρώ, μέχρι το 2022!
Και, σαν κερασάκι, μία ακόμα παράμετρος είναι η τάση του αγοραστικού κοινού, ανά χώρα. Κατά κανόνα ένας κατασκευαστής παράγει ένα μοντέλο με κάποια βασικά στάνταρ συστήματα και από εκεί και πέρα ο εισαγωγέας της κάθε χώρας επιλέγει να ορίσει το τι θα περιλαμβάνει η κάθε έκδοση εξοπλισμού που θα πουλάει. Στην Ελλάδα, γενικά, η τάση του αγοραστικού κοινού είναι να αναζητά αρκετές ευκολίες. Γι’ αυτό και όλες οι «βασικές» εκδόσεις είναι υπέρ του δέοντος εξοπλισμένες. Με το ανάλογο αντίτιμο, ασφαλώς.
Τέλος, για να ρίξουμε λίγο φως και στα κέρδη των εταιριών, θα πρέπει να πούμε ότι ειδικά στις μικρές κατηγορίες που είναι και οι πιο δημοφιλείς στη χώρα μας, οι τιμές των αυτοκινήτων είναι από τις χαμηλότερες, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην πράξη, υπάρχουν αρκετά δημοφιλή μοντέλα που το κέρδος που αφήνουν στον έμπορο κυμαίνεται κάτω από τα 1.000 ευρώ! Αυτό που πληρώνουμε είναι κυρίως η αξία του αυτοκινήτου. Όχι το κέρδος αυτού που το πουλάει. Και όσο περνάνε τα χρόνια, αυτή ακριβώς η αξία θα μεγαλώνει. Εις βάρος του πορτοφολιού μας και προς όφελος της ασφάλειάς μας.
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
