Ποιες ευρωπαϊκές πόλεις έχουν όριο ταχύτητας 30 km/h στους κεντρικούς δρόμους


Η πρόταση του Δήμου Αθηναίων για όριο 30 km/h στους δρόμους της πρωτεύουσας, είναι κάτι που βλέπουμε εδώ και χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Τι ισχύει με τα διόδια στο κέντρο;  

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΤΖΟΥΜΑΣ, ΦΩΤΟ: UNSPLASH.COM
  • 2/8/2023

Πριν από λίγες ώρες έγινε γνωστό ότι ο Δήμος Αθηναίων κατέθεσε πρόταση στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, για θέσπιση ορίου ταχύτητας 30 km/h στο κέντρο της Αθήνας, στο πλαίσιο πακέτου 16 προτάσεων για την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης.

Η είδηση προκάλεσε μεγάλη κουβέντα στα social media, όπως μπορείτε να δείτε και από τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει στο λογαριασμό του Car and Driver στο Facebook, από τη στιγμή που δημοσιεύσαμε τη σχετική είδηση.

Αν και μια τέτοια πρόταση φαντάζει πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί τουλάχιστον καθολικά στην Αθήνα - και στην ίδια την πρόταση επισημαίνεται ότι θα εξαιρεθούν ορισμένες κεντρικές οδικές αρτηρίες - δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Άλλωστε, οι πληροφορίες ανέφεραν ότι στο νομοσχέδιο για την αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (που ουδέποτε έφτασε στη Βουλή) υπήρχε η πρόθεση να συμπεριληφθεί το συγκεκριμένο μέτρο (υπό προϋποθέσεις).

Ωστόσο, πρόκειται για ένα μέτρο που βρίσκει εφαρμογή σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Μάλιστα, το Graz της Αυστρίας ήταν το πρώτο που το εφάρμοσε, από το 1992! Στόχος η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων αλλά και των θανάτων και τραυματισμών πεζών.

Η λίστα με τις πόλεις στις οποίες ισχύει το όριο ταχύτητας των 30 km/h - είτε καθολικά είτε σε μεγάλα τμήματα του οδικού τους δικτύου - είναι εντυπωσιακή. Αρκετές έχουν δημιουργήσει τις λεγόμενες «Zone 30», άλλες το εφαρμόζουν στα ιστορικά τους κέντρα ή σε συγκεκριμένες οδικές αρτηρίες, ενώ δε λείπουν και αυτές που το θέτουν σε ισχύ για συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.

Εκτός από το Graz, στη σχετική λίστα «φιγουράρουν» το Παρίσι από τον Αύγουστο του 2021 (με εξαίρεση μεγάλες κεντρικές οδούς), η Κοπεγχάγη από τον Ιούνιο του 2022 (στο κέντρο της πόλης), οι Βρυξέλλες από τον Ιανουάριο του 2021 (πάλι με εξαιρέσεις), η Γκρενόμπλ, το Εδιμβούργο (από το 2016), το Ελσίνκι (από το 2004), η Ζυρίχη (στην οποία πρόσφατα διενεργήθηκε και σχετικό δημοψήφισμα για γενίκευση του μέτρου), το Λονδίνο και από τις αρχές του φετινού καλοκαιριού η Μπολόνια (με στόχο να γενικευτεί από το 2024)!

Επιπλέον, πολλές ισπανικές πόλεις, όπως το Μπιλμπάο, εφαρμόζουν όριο που υπό προϋποθέσεις ξεκινά από 20 km/h (μονόδρομοι), αυξάνεται σε 30 km/h (δρόμοι με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση) και καταλήγει σε 50 km/h (δρόμοι με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση).

Όσο περνά ο καιρός υπάρχουν πολλές πόλεις που θέλουν να προστεθούν στη συγκεκριμένη λίστα. Στις αρχές του 2023, 380 πόλεις της Γερμανίας ζήτησαν να βρεθούν τρόποι ώστε να μπορέσουν να το επιβάλλουν μέσω νόμου, ενώ δεν λείπουν περιπτώσεις που ήδη εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες περιοχές «Zone 30». Επιπλέον, η Ελβετία μελετά τη γενικευμένη ισχύ του, εκτός από τη Ζυρίχη.

«Η πρώτη ιδέα της ‘Ζώνης 30’ ξεκίνησε στην Ολλανδία στις αρχές της δεκαετίας του 1970, όταν μια ομάδα γονέων απέκλεισε μια ολόκληρη γειτονιά για να απαιτήσει να μην πεθαίνουν άλλα παιδιά σε τροχαία δυστυχήματα», δήλωσε πριν από λίγο καιρό στο Euronews ο Matteo Donde, ένας Ιταλός αρχιτέκτονας και πολεοδόμος.

Εκτός από τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, αλλά και των θανάτων ή τραυματισμών πεζών, με το όριο των 30 km/h προετοιμάζεται το έδαφος για την εξάπλωση των λύσεων μικροκινητικότητας, ενώ μειώνεται η ρύπανση του περιβάλλοντος.

Τέλος, ένα μέτρο που κινείται προς την ίδια κατεύθυνση και στοχεύει και στην καταπολέμηση του κυκλοφοριακού είναι και αυτό της ύπαρξης διοδίων στο κέντρο μεγάλων πόλεων. Ήδη εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις και πριν από περίπου 2 χρόνια «άνοιξε» και σχετική συζήτηση και για την Αθήνα.