Το Euro 7 και τα... 7 κακά της μοίρας του


Ο ACEA αναδεικνύει 7 καθοριστικά σημεία του νέου προτύπου εκπομπών ρύπων που πλήττουν καταναλωτές, αυτοκινητοβιομηχανίες και περιβάλλον.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΤΖΟΥΜΑΣ, ΦΩΤΟ: TRANSPORT & ENVIROMENT
  • 3/5/2023

Είναι γνωστό ότι από την πρώτη στιγμή, το σύνολο, σχεδόν, των αυτοκινητοβιομηχανιών που δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είδε με καλό μάτι το νέο πρότυπο εκπομπών ρύπων Euro 7.

Οι «φωνές» του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) είναι πολλές και οι αντιδράσεις του έντονες, με δεδομένη την στροφή προς την ηλεκτροκίνηση και την απαγόρευση πώλησης νέων αυτοκινήτων με θερμικούς κινητήρες στην ΕΕ από το 2035.

Ο ACEA θεωρεί αφενός ότι το πραγματικό όφελος για το περιβάλλον από το αυστηρότερο πρότυπο θα είναι ελάχιστο σε σχέση με το ισχύον και αφετέρου πως θα «χαθούν» πόροι που θα προορίζονταν για την ταχύτερη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση.

Στο πλαίσιο των ενεργειών του, δημοσίευσε στην επίσημη ιστοσελίδα του ένα «ερωτηματολόγιο» με τίτλο «7 ερωτήσεις για το Euro 7» και δίνει και τις δικές του απαντήσεις, θέλοντας να καταδείξει την ορθότητα των απόψεών του.

«Στο πλαίσιο του Euro 7, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να επεκτείνει τα τρέχοντα πρότυπα εκπομπών ρύπων Euro 6/VI (σ.σ. για αυτοκίνητα/van και βαρέα φορτηγά, αντίστοιχα). Ποιος είναι όμως ο πραγματικός αντίκτυπος του Euro 7 στο περιβάλλον, τους καταναλωτές, τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και όχι μόνο; Εστιάζοντας σε γεγονότα και δεδομένα, σε αυτήν τη σειρά ενημερωτικών δελτίων, η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία θέτει 7 ερωτήσεις για το Euro 7», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Πάμε να δούμε αναλυτικά τα ερωτήματα (και τις αντίστοιχες απαντήσεις) του ACEA για το Euro 7:

1) Παραγωγικό ή αντιπαραγωγικό για το περιβάλλον;

Ο ACEA αναφέρει ότι ήδη, με τα ισχύοντα πρότυπα Euro 6/VI έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα οχήματα. «Το Euro 7 είναι απίθανο να έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο και μπορεί ακόμη και να είναι αντιπαραγωγικό, καθώς κινδυνεύει να επιβραδύνει την ανανέωση του στόλου».

Μεταξύ 2014-2020, τα πρότυπα Euro 6/VI μείωσαν κατά 25% τις συνολικές εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx) από αυτοκίνητα και (ελαφριά) φορτηγά στους δρόμους της ΕΕ και κατά 36% από τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα.

Ο αντίκτυπος του Euro 6/VI περιορίζεται από το υψηλό ποσοστό των παλαιότερων οχημάτων που κυκλοφορούν ακόμη. Για παράδειγμα, οκτώ χρόνια μετά το Euro VI, τα φορτηγά που κυκλοφορούν χωρίς να πληρούν τις προδιαγραφές του Euro VI εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα του συνόλου των φορτηγών στους δρόμους της ΕΕ και το 92% των εκπομπών NOx.

Έτσι, ο ACEA συμπεραίνει ότι το πρότυπο Euro 7 θα μειώσει μόνο τις εκπομπές NOx στις οδικές μεταφορές κατά λιγότερο από 4% για τα αυτοκίνητα και τα ελαφριά φορτηγά (σε σύγκριση με τα επίπεδα Euro 6) και κατά περίπου 2% για τα βαρέα φορτηγά. Θα απαιτήσει όμως σημαντικούς ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Έτσι, υποστηρίζει για άλλη μια φορά ότι χωρίς την «αντικατάσταση» των παλαιότερων οχημάτων, το Euro 7 θα έχει ελάχιστα αντιληπτό αντίκτυπο στις εκπομπές NOx των οδικών μεταφορών.

2) Βοηθά ή εμποδίζει την πορεία προς τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα;

Ο ACEA αναφέρει ότι όλες οι επενδύσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας στοχεύουν στην απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα στις οδικές μεταφορές, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να επιτύχουμε την κλιματική ουδετερότητα και να βελτιώσουμε την ποιότητα του αέρα. Η πρόταση του Euro 7 κινδυνεύει να καταστήσει την «πράσινη μετάβαση» πιο μακρινή προοπτική.

Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία επενδύει όλο το ανθρώπινο δυναμικό και τα μέγιστα κεφάλαια για τη βελτίωση των τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, επενδύοντας πάνω από 250 δισ. ευρώ στην ηλεκτροκίνηση.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, ο εξηλεκτρισμός, παράλληλα με την ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων, είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση των εκπομπών CO2 από τις οδικές μεταφορές. Είναι, επίσης, μακράν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την ελαχιστοποίηση των εκπομπών ρύπων και ως εκ τούτου τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα.

3) Φθηνό ή ακριβό;

Το πρότυπο Euro 7 αποτελεί μια περίπλοκη και δαπανηρή μεταρρύθμιση. Θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές, οι οποίοι κινδυνεύουν να κρατήσουν τα παλαιότερα, πιο ρυπογόνα οχήματά τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό θα ήταν επιζήμιο για το περιβάλλον και αρνητικό για τους κατασκευαστές οχημάτων.

Θα προκαλούσε σημαντικό κόστος για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία (στους τομείς της έρευνας, ανάπτυξης, εξέλιξης νέων κινητήρων, αλλά και δοκιμών), τις εταιρείες logistics και τους καταναλωτές, βλάπτοντας έτσι μια ήδη εύθραυστη ευρωπαϊκή οικονομία.

Μάλιστα, σύμφωνα πάντα με τον ACEA, το Euro 7 είναι πιθανό να αυξήσει τη μέση τιμή αγοράς ενός νέου αυτοκινήτου κατά 2.000 ευρώ.

4) Απλό ή περίπλοκο;

Αντί να «επικαιροποιεί» το πρότυπο Euro 6/VI, το Euro 7 είναι πολύ πιο αυστηρό για τα αυτοκίνητα και τα vans και πλήρως «ανατρεπτικό» για τα βαρέα φορτηγά, γεγονός που συνεπάγεται επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ.

Επιπλέον, οι προτάσεις δοκιμών του Euro 7 δεν είναι ρεαλιστικές, καθώς επεκτείνουν τις συνθήκες δοκιμών στο δρόμο σε στατιστικά άσχετες - και όχι καθημερινές - καταστάσεις οδήγησης.

Από την άλλη πλευρά, οι συνθήκες δοκιμών Euro 6 καλύπτουν πάνω από το 95% των στατιστικά πιθανών γεγονότων και συνθηκών οδήγησης στο δρόμο. Οι κανονισμοί Euro 6/VI παρέχουν οχήματα με εξαιρετικά χαμηλές εκπομπές ρύπων στα καυσαέρια στο δρόμο και αυτός είναι ο στόχος.

5) Περισσότερο ή λιγότερο αυστηρό από άλλα παγκόσμια πρότυπα;

Ο ACEA υποστηρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη μια από τις πιο ολοκληρωμένες και αυστηρές προσεγγίσεις για τις εκπομπές ρύπων παγκοσμίως.

Το Euro 6/VI εφαρμόστηκε το 2014. Έκτοτε, έχουν ληφθεί επιπλέον μέτρα στο πλαίσιό του για αυτοκίνητα και φορτηγά προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω μείωση των οξειδίων του αζώτου (NOx) και των εκπομπών ρύπων σωματιδίων υπό πραγματικές συνθήκες οδήγησης.

Η Κίνα, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης κανονισμούς για τη μείωση των εκπομπών των οχημάτων, αλλά δεν είναι τόσο αυστηροί όσο αυτοί στην ΕΕ.

6) Ρεαλιστικό ή μη ρεαλιστικό το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του;

Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία χρειάζεται τον κατάλληλο χρόνο για να αναπτύξει και να εφαρμόσει τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών σε νέα οχήματα, σύμφωνα με τον ACEA, που είναι απόλυτος: Στην τρέχουσα μορφή του, το Euro 7 περιέχει «μη ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα» από μηχανολογική άποψη.

Ο Σύνδεσμος εκτιμά ότι το Euro 7 είναι απίθανο να υιοθετηθεί πριν από το τέλος του 2024. Οι νέοι κανονισμοί θα τεθούν σε ισχύ τον Ιούλιο του 2025 για τα αυτοκίνητα και τα ελαφριά φορτηγά και τον Ιούλιο του 2027 για τα βαρέα φορτηγά. Αυτό θα αφήσει μόνο λίγους μήνες για τα νέα αυτοκίνητα να συμμορφωθούν με τους εξαιρετικά αυστηρούς νέους κανονισμούς.

Σύμφωνα με τον ACEA, απαιτούνται τουλάχιστον 3 χρόνια για να εφαρμοστούν τέτοιες σημαντικές αλλαγές, που αφορούν την ανάπτυξη, την κατασκευή, τον έλεγχο και την έγκριση τύπου όλων των μοντέλων και παραλλαγών κινητήρων εσωτερικής καύσης που καλύπτονται από το Euro 7.

Οι αρχές έγκρισης τύπου δεν θα έχουν την ικανότητα να χειριστούν την αναμενόμενη αύξηση των αιτημάτων έγκρισης. Αυτό θα οδηγούσε ουσιαστικά σε διακοπή των πωλήσεων για πολλά οχήματα και σε άνοδο της τιμής των διαθέσιμων μοντέλων.

7)  Καλό ή κακό για την ανταγωνιστικότητα του κλάδου;

Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί, αναφέρει ο ACEA, ηγετική κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόταση του Euro 7 θα έχει ως αποτέλεσμα συγκεκριμένα μοντέλα αλλά και ολόκληρα segments οχημάτων να μην κατασκευάζονται στην ΕΕ, διακινδυνεύοντας την πρόοδο του κλάδου προς την «πράσινη μετάβαση».

Απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για τη συμμόρφωση με τις μη ρεαλιστικές προθεσμίες του Euro 7. Ο αρνητικός οικονομικός αντίκτυπος θα βλάψει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας της ΕΕ.

Άλλες μεγάλες οικονομικές περιφέρειες δημιουργούν ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον για τον κλάδο των μεταφορών. Αντί για ρύθμιση, δίνουν κίνητρα στην πορεία για μηδενικές εκπομπές. Η πρόταση Euro 7 έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ θεσπίζουν ένα πλαίσιο πολιτικής για να επιταχύνουν τη μετάβαση σε εναλλακτικά καύσιμα χωρίς τη χρήση ορυκτών.

Πηγή: ACEA