Formula Student: Η Prom Racing μπαίνει στον κόσμο της αυτόνομης οδήγησης (video)

Η Prom Racing Team, η φοιτητική ομάδα που ιδρύθηκε το 2008 και εκπροσωπεί το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στους διαγωνισμούς Formula Student, είναι έτοιμη για άλλη μία πρόκληση. Έχοντας καταξιωθεί στην ηλεκτρική κατηγορία εδώ και 2 χρόνια, με την 27η θέση στην παγκόσμια κατάταξη ανάμεσα σε 279 EV ομάδες απ’ όλο τον κόσμο, περνά για πρώτη φορά στην κατηγορία της αυτόνομης οδήγησης.

Το νέο της μονοθέσιο, το P23, είναι το 3ο ηλεκτρικό που έχει κατασκευάσει, αλλά ταυτόχρονα, το πρώτο αυτόνομο. Έτσι, μπορεί να οδηγηθεί με, αλλά και χωρίς την παρουσία οδηγού. Η απαραίτητη τεχνογνωσία των μελών της αποκτήθηκε με πολύ διάβασμα, αλλά και επικοινωνία με άλλες ομάδες που έχουν κατασκευάσει αξιόπιστα και γρήγορα αυτόνομα μονοθέσια, όπως και με κριτές της αυτόνομης κατηγορίας.

Ο αισθητήρας Lidar, τοποθετημένος στο εμπρός τμήμα του μονοθεσίου και οι 3 κάμερες που βρίσκονται ψηλά, πίσω από τον οδηγό, φροντίζουν για το «διάβασμα» της πίστας. Στα αγωνίσματα που υπάρχει οριοθετημένη διαδρομή, οι κώνοι έχουν διαφορετικό χρώμα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της, ώστε να είναι ξεκάθαρη η χάραξη. Τα δεδομένα καταλήγουν σε μονάδα επεξεργασίας που βρίσκεται στο μονοθέσιο και έτσι εξασφαλίζεται η αυτόνομη κίνηση.

Σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά στην εκτέλεση της διαδρομής, ο υπεύθυνος του αυτόνομου συστήματος μπορεί να ενεργοποιήσει, απομακρυσμένα, τα φρένα, προκειμένου να σταματήσει την πορεία του και να αποτραπεί κάποιο ατύχημα.

Σε σχέση με το περυσινό ηλεκτρικό μονοθέσιο, έπρεπε να κατασκευαστούν οι βάσεις για να τοποθετηθούν οι κάμερες και το Lidar, που συνεργάζονται με τους υπόλοιπους αισθητήρες, ενώ στο ηλεκτρολογικό κομμάτι έγιναν οι απαραίτητες αλλαγές για να προστεθεί η δυνατότητα αυτόνομης κίνησης.

Το μονοθέσιο, βάρους 190 kg, είναι κατασκευασμένο από ανθρακονήματα και αλουμίνιο αεροπορικού τύπου, ενώ σε αρκετά σημεία υπάρχει κέβλαρ (ως μονωτικό υλικό) αλλά και ατσάλι. Ο ηλεκτροκινητήρας, τοποθετημένος στον πίσω άξονα, αποδίδει ισχύ 80 kW (109 PS), ενώ τα φρένα διαθέτουν ατσάλινους δίσκους.

Η προμήθεια των εξαρτημάτων για το αυτόνομο σύστημα οδήγησης είχε τη δική της δυσκολία. «Ο αισθητήρας Lidar καθυστέρησε να έρθει από την Κίνα, για γραφειοκρατικούς λόγους, ενώ υπήρξε και ένα μικρό θέμα με την CPU του υπολογιστή. Όμως όλα ξεπεράστηκαν», τόνισε στο «Car and Driver» ο αρχηγός της Prom Racing, Γιάννης Σάλτας.

Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους κατασκευής. «Το φετινό budget έχει αυξηθεί λόγω της αυτόνομης οδήγησης και αγγίζει περίπου τις 110.000 ευρώ, με τις ακριβότερες αγορές να είναι αυτές των μπαταριών και κάποιων αισθητήρων. Το κομμάτι του Driverless έχει ένα επιπλέον κόστος», επεσήμανε ο υπεύθυνος Οικονομικών και Logistics, Μάρκος Συρούκης.

Τα έσοδα προέρχονται αποκλειστικά από χορηγίες - δεν υπάρχει κρατική υποστήριξη - ενώ το Πολυτεχνείο προσφέρει τις εγκαταστάσεις, με το Εργαστήριο Τεχνολογίας των Κατεργασιών, τη δυνατότητα απρόσκοπτης χρήσης όλων των εργαλειομηχανών για την κατασκευή του μονοθεσίου, αλλά και την αεροσήραγγα, στην οποία δοκιμάζονται διάφορα τμήματα του αεροδυναμικού πακέτου.

Μετά την παρουσίαση του μονοθεσίου, που πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουλίου, σειρά πήραν οι δοκιμές, σε χώρους της εστίας αλλά και σε parking του ΟΑΚΑ, όπου υπάρχει η δυνατότητα διαμόρφωσης μεγάλης πίστας με κώνους, εν όψει της πρώτης φετινής συμμετοχής (σε σύνολο τεσσάρων), στο διαγωνισμό της Αυστρίας (22-27 Ιουλίου).

«Θέλουμε να αποδειχθεί ότι έχουμε ένα μονοθέσιο αξιόπιστο, ασφαλές για τον οδηγό, γρήγορο και ικανό να ολοκληρώσει όλα τα αυτόνομα αγωνίσματα», τόνισε ο Γιάννης Σάλτας, προκειμένου στη συνέχεια να υπάρξει το επόμενο βήμα. Ποιο θα είναι αυτό; «Να μπορούμε να τοποθετήσουμε περισσότερους ηλεκτροκινητήρες στο μονοθέσιο. Έχουμε από τώρα budget και για τη νέα χρονιά, προκειμένου να είναι εφικτή η άμεση πραγματοποίηση αγορών», επεσήμανε η Λίνα Συραναστάση, υπεύθυνη Marketing και Business Plan. Περισσότερα μοτέρ σημαίνει μεγαλύτερο κόστος, ωστόσο οι φοιτητές είναι αποφασισμένοι να πετύχουν το στόχος τους και να φέρουν ακόμα μεγαλύτερες διακρίσεις στο πρωτάθλημα Formula Student.

Το «χτίσιμο» της ομάδας

H «διαδρομή» προς την κατασκευή ενός μονοθεσίου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η ομάδα αριθμεί 78 μέλη αυτή την εποχή - η μεγαλύτερη σύνθεση στην ιστορία της - και εκτός από το τεχνικό κομμάτι έχει «επεκταθεί» και σε πολλά άλλα. Προϋπόθεση συμμετοχής για κάποιον είναι η φοιτητική ιδιότητα, όχι απαραίτητα στο ΕΜΠ, αλλά σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο της χώρας.

«Διαλέγουμε κυρίως άτομα από την Αττική για να μπορούμε να δουλεύουμε όλοι μαζί στο εργαστήριο. Ωστόσο αυτός δεν είναι ένας κανόνας που χρησιμοποιούν όλες οι ομάδες. Εμείς το έχουμε επιλέξει αυτό γιατί έχουμε επεκταθεί και σε κομμάτια πέραν του τεχνολογικού, όπως είναι τα οικονομικά, το μάρκετινγκ και η διαχείριση προσωπικού, οπότε χρειαζόμαστε και άτομα από άλλες σχολές για να είμαστε πολύ καλοί σε αυτό το επίπεδο», εξηγεί η Λίνα Συραναστάση.

Η συνεχής ανανέωση της Prom Racing Team είναι αναπόφευκτη. Κάθε χρόνο φεύγουν από την ομάδα περίπου 30 άτομα. «Φεύγουν επειδή θέλουν να αποφοιτήσουν, γιατί έχουν αφήσει πίσω τα μαθήματα της σχολής εξαιτίας των υποχρεώσεων της ομάδας», λέει ο Γιάννης Σάλτας. Και οι τρεις συμφωνούν ότι είναι πολύ δύσκολο να συνδυαστούν σχολή και ομάδα. Για κάποια «απλά» μέλη ίσως να είναι εφικτό, αλλά και πάλι ο χρόνος δεν είναι πολύς και η κούραση μεγάλη. «Η σχολή έχει μπει σε δεύτερη μοίρα για όσους έχουν αναλάβει πολλές ευθύνες εντός της ομάδας», ξεκαθαρίζει ο Μάρκος Συρούκης.

Προγραμματισμός και συναντήσεις

Οι ευρωπαϊκοί διαγωνισμοί της Formula Student διεξάγονται το καλοκαίρι, στο δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου. Στο τέλος τους, για περίπου δύο εβδομάδες, τα μέλη της Prom Racing απολαμβάνουν τις διακοπές τους, καθώς από Σεπτέμβριο οι υπεύθυνοι των τεχνικών υποομάδων, του marketing και των logistics «σηκώνουν τα μανίκια», προγραμματίζοντας την επόμενη σεζόν.

Αρχίζουν οι συναντήσεις και καθορίζεται το πλάνο τόσο στο οργανωτικό κομμάτι όσο και στο concept που θα έχει το επόμενο μονοθέσιο, με βάση και τις δυνατότητες του budget. Παράλληλα, ξεκινούν και οι ετοιμασίες για τα κουίζ του κάθε διαγωνισμού (ερωτήσεις μηχανολογίας και κανονισμών), βάσει των οποίων κρίνεται η συμμετοχή οποιασδήποτε ομάδας.

Η απόφαση για το concept του μονοθεσίου«θα πρέπει να έχει ληφθεί το αργότερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου και ταυτόχρονα να έχουν καθοριστεί τα σημαντικά deadlines όλης της χρονιάς. Για παράδειγμα πότε θα έχουμε έτοιμο σασί ή πότε θα είναι το packaging των μπαταριών και φυσικά να ξέρουμε και το budget», επισημαίνει ο Γιάννης Σάλτας. Το μονοθέσιο κατασκευάζεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στο Εργαστήριο Τεχνολογίας των Κατεργασιών του ΕΜΠ, με εξαίρεση λίγα τμήματά του όπως το μοτέρ, το διαφορικό, τα ελαστικά, εξαρτήματα των φρένων και οι μπαταρίες. Ωστόσο το packaging τους είναι έργο των φοιτητών.

Χρηματοδότηση

«Δυστυχώς δεν έχουμε κρατική υποστήριξη. Το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών & Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) είναι ο επίσημος φορέας μας μέσω του οποίου γίνονται οι παραγγελίες και όλα τα ‘γραφειοκρατικά’, καθώς εμείς δεν έχουμε συστήσει κάποια εταιρεία, δεν έχουμε ΑΦΜ. Οπότε το κομμάτι της κρατικής ενίσχυσης πιστεύουμε ότι χωρά ακόμα μεγάλη βελτίωση. Υπάρχει γενικά μία στροφή στην πράσινη ενέργεια και ελπίζουμε ότι μελλοντικά θα υπάρξει κάποια βοήθεια. Θα ήταν πολύ σημαντικό για μας», επισημαίνει ο Μάρκος Συρούκης.

Το έργο της Prom Racing Team στηρίζεται από μια σειρά ελληνικών και ξένων εταιρειών, όπως η Toyota Hellas, η Bosch Hellas, ο Φροντιστηριακός Όμιλος Global και αρκετές ελληνικές εισαγωγικές εταιρείες στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας, ενώ ετοιμάζεται και μια πολύ μεγάλη συνεργασία με μια εταιρεία τεχνολογίας από το εξωτερικό. Η ομάδα έχει αποφασίσει, πάντως, ότι κάθε μέλος πληρώνει από την τσέπη του τα προσωπικά του έξοδα για τη συμμετοχή στους διαγωνισμούς, ώστε να μην επιβαρύνεται ο συνολικός προϋπολογισμός.

Επαγγελματική αποκατάσταση

Ο θεσμός της Formula Student αποτελεί «εφαλτήριο» για επαγγελματική αποκατάσταση στο χώρο του motorsport. «Υπάρχουν πάρα πολλά άτομα, πρώην μέλη της ομάδας μας, που δουλεύουν στη Formula 1, αλλά και σε πολύ μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Είναι οι λεγόμενοι alumni (σ.σ. πρώην μέλη) οι οποίοι μάς βοηθούν, μεταφέροντάς μας τεχνικές γνώσεις από την Aston Martin, την Alpine, την AlphaTauri, την Rimac», τονίζει η Λίνα Συραναστάση. «Υπάρχουν άτομα και στη Red Bull», προσθέτει ο Γιάννης Σάλτας.

Η «επαφή» προκύπτει μέσω των διαγωνισμών, καθώς σε ορισμένους από αυτούς, όπως της Γερμανίας που είναι ο σημαντικότερος, υπάρχουν κριτές που ανήκουν σε μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες (Porsche, Audi κλπ) και έτσι αποκτούν άμεση εικόνα για τις προοπτικές και το ταλέντο των φοιτητών.

Formula Student… και εθελοντισμός

Εκτός από το κομμάτι της χρηματοδότησης, οι φοιτητές θα ήθελαν να «ακολουθήσει» η χώρα μας τα ευρωπαϊκά δεδομένα και στο εκπαιδευτικό κομμάτι. «Σε αντίθεση με το εξωτερικό, στην Ελλάδα ο θεσμός Formula Student θεωρείται εθελοντισμός, απλά ένα χόμπι, που εμπλουτίζει τις γνώσεις σου αλλά δε σε βοηθάει να τελειώσεις πιο γρήγορα τη σχολή. Στο εξωτερικό εντάσσεται στο πρόγραμμα της σχολής. Μπαίνεις στην ομάδα για να πάρεις καλό βαθμό σε ένα μάθημα», εξηγεί η Λίνα Συραναστάση.

«Σε κάποια Πανεπιστήμια του εξωτερικού μπορείς και να περάσεις κάποια μαθήματα μέσα από την ομάδα. Και πολλά από αυτά διδάσκονται σε μεγαλύτερη εξειδίκευση μέσα στην ομάδα, λόγω της πρακτικής εφαρμογής. Είναι σα να ωθεί το ίδιο το πανεπιστήμιο να ενταχθείς σε μια ομάδα Formula Student», προσθέτει ο Μάρκος Συρούκης.

Επόμενη μέρα

Και οι τρεις φοιτητές είναι αρκετά χρόνια στην ομάδα, αλλά γνωρίζουν ότι κάποια στιγμή η παρουσία τους θα ολοκληρωθεί, καθώς θα πρέπει να πάρουν το πτυχίο τους. Ωστόσο, η αγάπη τους για την Prom Racing είναι δεδομένη και θέλουν να τη δουν να γίνεται ολοένα και καλύτερη, βελτιώνοντας το κομμάτι της οργάνωσης. «Όσο και να θέλουμε, δε λειτουργούμε σαν εταιρεία, αλλά ως φοιτητές. Χρειάζεται να είμαστε πιο οργανωμένοι, αλλά παράλληλα να διατηρήσουμε και τις καλές προσωπικές σχέσεις και το ενδιαφέρον για την ομάδα», είναι η κοινή τους επιθυμία.

Όσο για το πώς οραματίζονται τους εαυτούς τους σε λίγα χρόνια; «Με όλα αυτά που έχω μάθει, θέλω να κάνω κάτι δικό μου, πάνω στο κομμάτι των χορηγών. Να αναπτύξω μια στατιστική φόρμουλα που θα προσφέρει δεδομένα για το πώς μπορούν να προβάλλονται καλύτερα τα λογότυπα και οι διαφημίσεις τους πάνω σε ένα μονοθέσιο», τονίζει η Λίνα Συραναστάση.

«Θα ήθελα είναι εργαστώ σε μία αυτοκινητοβιομηχανία, κατά προτίμηση στην Porsche, γιατί πραγματοποιεί έρευνες σε πολλούς τομείς και ασχολείται με πολλά είδη motorsport. Να ασχοληθώ όχι μόνο με τη μηχανολογία αλλά και με το σχεδιασμό, γιατί πριν γίνω υπεύθυνος της ομάδας είχα ασχοληθεί με τον αεροδυναμικό σχεδιασμό του μονοθεσίου. Στόχος μου είναι το εξωτερικό για κατά προτίμηση η Γερμανία», αποκαλύπτει από την πλευρά του ο Γιάννης Σάλτας.

Τέλος, ο Μάρκος Συρούκης «επιλέγει» τον κλάδο των logistics, αξιοποιώντας τις γνώσεις που αποκόμισε ως επικεφαλής του αντίστοιχου τμήματος της ομάδας. «Θα ήθελα όσα έχω μάθει στο μικρόκοσμο της Prom Racing να τα εφαρμόσω σε κάτι πιο μεγάλο. Ιδανικά θα μου άρεσε να ενταχθώ στην Toyota. Μέσα από την επικοινωνία και τη συνεργασία μου με τις εταιρείες, ανακάλυψα ότι είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον το πώς καταφέρνει η κάθε αυτοκινητοβιομηχανία να εφαρμόζει σε παγκόσμια κλίμακα αυτό που εμείς κάνουμε σε ένα πάρα πολύ μικρό μέγεθος. Θα με ενδιέφερε να μπω στο κομμάτι το logistics και της παραγωγικής διαδικασίας μιας αυτοκινητοβιομηχανίας, ειδικά με το πώς μπορεί αυτό να εξελιχθεί με πιο αυτοματοποιημένες διαδικασίες».