ΕΚΟ Ράλλυ Ακρόπολις: Τα 70 χρόνια του παγκόσμιου «Ράλλυ των Θεών» - Όλοι οι νικητές


Ράλλυ Ακρόπολις, ετών 70! Ο εθνικός μας αγώνας, η διοργάνωση που για δεκαετίες διαφήμιζε την Ελλάδα στα πέρατα της Γης, με τις εικόνες των βουνών της χώρας μας να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο, συμπληρώνει φέτος 70 χρόνια ζωής.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΦΩΤΟΦΡΑΦΙΕΣ: ACROPOLIS MEDIA, ΑΡΧΕΙΟ
  • 3/9/2023

Όλα ξεκίνησαν το 1951, όταν η Ελληνική Λέσχη Περιηγήσεων και Αυτοκινήτου (ΕΛΠΑ) διοργάνωσε το Ράλλυ ΕΛΠΑ ως εθνική διοργάνωση. Ο αγώνας ξεκίνησε από την Αθήνα στις 30 Νοεμβρίου του 1951 και τα δέκα αυτοκίνητα που συμμετείχαν σ’ αυτόν πέρασαν κατά σειρά από την Τρίπολη, τη Λάρισα, τη Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες, την Καβάλα, εκ νέου τη Θεσσαλονίκη, με τον τερματισμό να γίνεται στην Κηφισιά έπειτα από σχεδόν 43 ώρες! Νικητής ήταν ο Πέτρος Περατικός, με Fiat 1400.

Ράλι Ακρόπολις 1963. Η νικήτρια ομάδα Eugen Böhringer / Rolf Knoll κατά την τελετή απονομής. Από αριστερά: Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λέσχης Αυτοκινήτου ΕΛΠΑ Απόστολος Νικολαΐδης, οι νικητές Eugen Böhringer / Rolf Knoll και ο υπουργός Μεταφορών Δημήτριος Βρανόπουλος.: Πηγή: Mercedes-Benz Public Archives
Ράλι Ακρόπολις 1963. Η νικήτρια ομάδα Eugen Böhringer / Rolf Knoll κατά την τελετή απονομής. Από αριστερά: Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λέσχης Αυτοκινήτου ΕΛΠΑ Απόστολος Νικολαΐδης, οι νικητές Eugen Böhringer / Rolf Knoll και ο υπουργός Μεταφορών Δημήτριος Βρανόπουλος.: Πηγή: Mercedes-Benz Public Archives

Ωστόσο, μία από τις σημαντικότερες ημερομηνίες στην ιστορία του αγώνα ήταν η 19η Νοεμβρίου του 1952. Ο Απόστολος Νικολαΐδης εισηγήθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΛΠΑ τη μετονομασία του αγώνα σε «Ράλλυ Ακρόπολις» και τη μετατροπή του από εθνικό σε διεθνή. Στις 29 Μαΐου του 1953, ακριβώς 500 χρόνια μετά από την Άλωση της Πόλης, το πρώτο «Ράλλυ Ακρόπολις» εκκινούσε κάτω από τον Ιερό Βράχο, με τη συμμετοχή 26 αυτοκινήτων. Ήταν μια επίπονη δοκιμασία 1.728 χιλιομέτρων, Οι εγκαταλείψεις ήταν πολλές, με τον Νίκο Παπαμιχαήλ να κατακτά τη νίκη με Jaguar XK120 και συνοδηγό τον Σπύρο Δημητράκο.

Έκτοτε πέρασαν 70 χρόνια. Το «Ακρόπολις» πέρασε από διάφορες στενωπούς. Γνώρισε στιγμές δόξας, όμως έπεσε και στα… τάρταρα. Έμεινε εκτός Παγκοσμίου Πρωταθλήματος για οκτώ χρόνια. Ωστόσο, η ιδέα της επιστροφής δεν έσβησε ποτέ. Κι όταν οι συνθήκες ευδοκίμησαν, ξαναβρήκε τη θέση του στο πρόγραμμα του WRC το 2021.

Διεθνές Ράλι Ακρόπολις, 1960. Αριστερά ο νικητής Walter Schock με Mercedes-Benz 220 SE και δεξιά ο Wolfgang Levy, ο οποίος κατέλαβε την τρίτη θέση με το Auto Union Type 1000 και ήταν ο νικητής στην κατηγορία του.: Πηγή: Mercedes-Benz Public Archives
Διεθνές Ράλι Ακρόπολις, 1960. Αριστερά ο νικητής Walter Schock με Mercedes-Benz 220 SE και δεξιά ο Wolfgang Levy, ο οποίος κατέλαβε την τρίτη θέση με το Auto Union Type 1000 και ήταν ο νικητής στην κατηγορία του.: Πηγή: Mercedes-Benz Public Archives

Αυτό που αποδείχθηκε περίτρανα την περασμένη διετία είναι ότι το Ράλλυ Ακρόπολις δεν ήταν απλώς ένα… συμπλήρωμα για τον promoter τη δύσκολη περίοδο του COVID-19. Δεν ήταν ένας αγώνας, ο οποίος απλώς θα κάλυπτε τα κενά που δημιουργήθήκε εξαιτίας της πανδημίας. Το «Ακρόπολις» ήρθε για να μείνει και αυτό φάνηκε από την πρώτη χρονιά, όταν ο «ισχυρός άνδρας» του WRC promoter, Jona Siebel, έδινε τα χέρια με τον τότε υφυπουργό Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη, για την επέκταση της συμφωνίας μέχρι το 2023. Για να έρθει ακόμα μία επέκταση μέχρι το 2025 να πιστοποιήσει ότι για τους διοργανωτές του WRC, το Ράλλυ Ακρόπολις αποτελεί «ακρογωνιαίο λίθο» για την επιτυχία του Πρωταθλήματος.

Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα

Το 1956, το ράλλυ συναριθμήθηκε στους αγώνες του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ράλλυ και ο πρώτος διεθνής νικητής ήταν ο Γερμανός Walter Schock το 1956 με μια Mercedes-Benz 300 SL. Ο Schock θριάμβευσε άλλη μία φορά, το 1960, και έγινε ο πρώτος δύο φορές νικητής του αγώνα.

Από το 1969, το ράλλυ αποτελούσε μέρος του Πρωταθλήματος Κατασκευαστών, αρχικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο το 1969 και στη συνέχεια ως Διεθνές Πρωτάθλημα Κατασκευαστών (IMC) από το 1970 έως το 1972. Ο νικητής του αγώνα του 1969 ήταν ο Pauli Toivonen με μια Porsche 911 S. Τα επόμενα χρόνια, οι νικητές ήταν οι Jean-Luc Therier και Ove Andersson με Alpine-Renault A110 και Hakan Lindberg με Fiat 124 Sport Spider.

Η εποχή του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος

Το 1973 δημιουργήθηκε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ και το 21ο Ράλλυ Ακρόπολις ήταν μέρος του ημερολογίου του, ως ο έκτος γύρος στο πρόγραμμα των 13 αγώνων. 

Αφού έγινε αναπόσπαστο μέρος του WRC, το Ράλλυ Ακρόπολις παρέμεινε μέρος του πρωταθλήματος για τα επόμενα σαράντα χρόνια με τρεις μόνον εξαιρέσεις. Το 1974, η διοργάνωση ακυρώθηκε λόγω πετρελαϊκής κρίσης. Το 1995, το ράλλυ αποτέλεσε μέρος του πρωταθλήματος 2,0 λιτρων αντί του WRC. Η διοργάνωση ακυρώθηκε άλλη μία φορά, το 2010.

Η εποχή του Walter Röhrl και της Ford

Ο πρώτος νικητής του Ακρόπολις επί εποχής Παγκοσμίου Πρωταθλήματος ήταν ο Jean-Luc Therier με την Alpine-Renault A110 1800. Ο Walter Röhrl πέτυχε την πρώτη από τις τρεις νίκες του το 1975, οδηγώντας την Opel Ascona 1.9 SR. Η επόμενη νίκη του ήρθε το 1978 με Fiat 131 Abarth, ενώ περίμενε πέντε χρόνια για την τρίτη του νίκη, θριαμβεύοντας το 1983 με μια Lancia 037 Rally.

Ωστόσο, ήδη είχε ξεκινήσει να ανατέλλει το «άστρο» της Ford, η οποία στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές του 1980 πανηγύρισε τρεις νίκες, με τους Bjorn Waldegard (1977 και 1979 και Ari Vatanen 1980 και 1981), με το εντυπωσιακό Escort RS 1800.

Η «βασίλισσα» με το Quattro

Το 1982, η Michele Mouton κέρδισε το Ράλλυ Ακρόπολις με ένα Audi Quattro, ξεκινώντας την εποχή των τετρακίνητων αυτοκινήτων. Ήταν η δεύτερη νίκη της εκείνην τη χρονιά μετά από αυτή στην Πορτογαλία. Αργότερα στη σαιζόν, κέρδισε στη Βραζιλία και τερμάτισε δεύτερη στην κατάταξη του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος.

Στην εποχή του Group B, νικητές στην Ελλάδα ήταν οι Walter Röhrl το 1983 με Lancia 037 Rally, Stig Blomqvist με Audi Quattro A2 το 1984, Timo Salonen και Juha Kankkunen, αμφότεροι με Peugeot 205 Turbo 16 E2 το 1985 και το 1986, αντίστοιχα.

Οι τρεις νίκες των Biasion και Sainz

Στην εποχή του Group A, που ξεκίνησε το 1987, ο πρώτος νικητής ήταν ο Markku Alen με μια Lancia Delta HF 4WD. Στη συνέχεια, ο Miki Biasion σημείωσε δύο διαδοχικές νίκες με μια Lancia Delta Integrale το 1988 και το 1989. Η τρίτη του νίκη ήρθε το 1993 στο τιμόνι ενός Ford Escort RS Cosworth. 

Ο Carlos Sainz ξεκίνησε το δικό του σερί νικών το 1990 με την Toyota Celica GT-Four. Επέστρεψε και πάλι στην πρώτη θέση το 1994, οδηγώντας ένα Subaru Impreza 555. Η τρίτη του νίκη επετεύχθη με το τρίτο διαφορετικό αυτοκίνητο το 1997, με ένα Ford Escort WRC.

Το 1995, ο αγώνας ήταν μέρος του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος δίλιτρων αυτοκινήτων και νικητές αναδείχθηκαν οι Άρης Βωβός – Κώστας Στεφανής με Lancia Delta HF Integrale.

Colin McRae, ο «βασιλιάς» του Ακρόπολις

Αν υπάρχει, πάντως, ένας οδηγός που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «βασιλιάς» του Ράλλυ Ακρόπολις, αδιαμφισβήτητα αυτός ήταν ο Colin McRae. Ο Σκωτσέζος σημείωσε την πρώτη του νίκη το 1996 με Subaru Impreza 555 και επανέλαβε τον θρίαμβό του το 1998 με το Impreza S4 WRC ’98. Η τριετία 2000-2002 ήταν περίοδος απόλυτης κυριαρχίας του McRae με διαδοχικές νίκες, αυτήν τη φορά οδηγώντας το Ford Focus RS. Ο Richard Burns χάρισε μία ακόμα νίκη στη  Subaru World Rally Team το 1999.

Γαλλοφινλανδική υπόθεση

Ο Εσθονός Markko Martin συνέχισε το νικηφόρο σερί της Ford το 2003, στη συνέχεια ο Petter Solberg χάρισε μία ακόμα νίκη στη Subaru το 2004 και στη συνέχεια ο Sebastien Loeb θριάμβευσε για πρώτη φορά το 2005, οδηγώντας μια Citroen Xsara WRC. 

Η επόμενη νίκη του Loeb ήρθε το 2008 με το Citroen C4 WRC. Στην τρίτη νίκη το, το 2012, ο Αλσατός οδηγούσε ένα τρίτο διαφορετικό αγωνιστικό της γαλλικής εταιρείας, το DS3 WRC. Εκτός από τον Loeb, οι άλλοι νικητές εκείνη την περίοδο ήταν ο Marcus Gronholm το 2006 και το 2007 με Ford Focus RS WRC,ο  Mikko Hirvonen το 2009 με Ford Focus RS WRC και ο Sebastien Ogier το 2011 με Citroen DS3 WRC. Ο Jari-Matti Latvala ήταν ο τελευταίος νικητής του Ακρόπολις σε επίπεδο WRC, το 2013, με το Volkswagen Polo R.

Οι νικητές όλων των Ράλλυ Ακρόπολις:

1951       Πέτρος Περατικός-Fiat 1400       

1952       Τζόνι Πεσματζόγλου-Chevrolet Deluxe

1953       Νίκος Παπαμιχαήλ-Jaguar XK120             

1954       Πέτρος Παπαδόπουλος-Opel Rekord    

1955       Τζόνι Πεσματζόγλου-Opel Kapitän          

1956       Walter Shock-Mercedes-Benz 300 SL     

1957       Jean-Pierre Estager-Ferrari 250 GT          

1958       Luigi Villoresi-Aurelia B20 GT      

1959       Wolfgang Levy-Auto Union 1000              

1960       Walter Shock - Rolf Moll-Mercedes-Benz 220 SE

1961       Erik Carlsson - Walter Karlsson-Saab 96

1962       Eugen Böhringer - Peter Lang-Mercedes-Benz 220 SE

1963       Eugen Böhringer - Rolf Knoll-Mercedes-Benz 300 SE

1964       Tom Trana - Gunnar Thermanius-Volvo PV 544

1965       Carl-Magnus Skogh - Lennart Berggren-Volvo Amazon 122S

1966       Bengt Söderström - Gunnar Palm-Ford Cortina Lotus

1967       Paddy Hopkirk - Ron Crellin-Mini Cooper S

1968       Roger Clark - Jim Porter-Ford Escort Twin Cam

1969       Pauli Toivonen-Martti Kolari-Porsche 911 S         

1970       Jean-Luc Thérier - Marcel Callewaert-Alpine-Renault A110 1600

1971       Ove Andersson - Arne Hertz-Alpine-Renault A110 1600

1972       Håkan Lindberg - Helmut Eisendle-Fiat 124 Sport Spider

1973       Jean-Luc Thérier - Christian Delferrier-Alpine-Renault A110 1800

1974       -

1975       Walter Röhrl - Jochen Berger-Opel Ascona 1.9 SR

1976       Harry Källström - Claes Göran Andersson-Datsun Violet 160J

1977       Björn Waldegård - Hans Thorszelius-Ford Escort RS 1800

1978       Walter Röhrl - Christian Geistdörfer-Fiat 131 Abarth

1979       Björn Waldegård - Hans Thorszelius-Ford Escort RS 1800

1980       Ari Vatanen - David Richards-Ford Escort RS 1800

1981       Ari Vatanen - David Richards-Ford Escort RS 1800

1982       Michèle Mouton - Fabrizia Pons-Audi Quattro

1983       Walter Röhrl - Christian Geistdörfer-Lancia 037 Rally

1984       Stig Blomqvist - Björn Cederberg-Audi Quattro A2

1985       Timo Salonen - Seppo Harjanne-Peugeot 205 Turbo 16 E2

1986       Juha Kankkunen - Juha Piironen-Peugeot 205 Turbo 16 E2

1987       Markku Alén - Ilkka Kivimäki-Lancia Delta HF 4WD

1988       Miki Biasion - Tiziano Siviero-Lancia Delta HF Integrale

1989       Miki Biasion - Tiziano Siviero-Lancia Delta HF Integrale

1990       Carlos Sainz - Luis Moya-Toyota Celica GT-Four

1991       Juha Kankkunen - Juha Piironen-Lancia Delta HF Integrale 16v

1992       Didier Auriol - Bernard Occelli-Lancia Delta HF Integrale

1993       Miki Biasion - Tiziano Siviero-Ford Escort RS Cosworth

1994       Carlos Sainz - Luis Moya-Subaru Impreza 555

1995       Άρης Βωβός - Κώστας Στεφανής-Lancia Delta HF Integrale

1996       Colin McRae - Derek Ringer-Subaru Impreza 555

1997       Carlos Sainz - Luis Moya-Ford Escort WRC

1998       Colin McRae - Nicky Grist-Subaru Impreza S4 WRC ‘98

1999       Richard Burns - Robert Reid-Subaru Impreza S5 WRC ‘99

2000       Colin McRae - Nicky Grist-Ford Focus RS WRC ‘00

2001       Colin McRae - Nicky Grist-Ford Focus RS WRC ’01

2002       Colin McRae - Nicky Grist-Ford Focus RS WRC ‘01

2003       Markko Märtin - Michael Park-Ford Focus RS WRC ‘03

2004       Petter Solberg - Phil Mills-Subaru Impreza S10 WRC ‘04

2005       Sébastien Loeb - Daniel Elena-Citroën Xsara WRC

2006       Marcus Grönholm - Timo Rautiainen-Ford Focus RS WRC ‘06

2007       Marcus Grönholm - Timo Rautiainen-Ford Focus RS WRC ‘06

2008       Sébastien Loeb - Daniel Elena-Citroën C4 WRC

2009       Mikko Hirvonen - Jarmo Lehtinen-Ford Focus RS WRC ‘09

2010       -

2011       Sébastien Ogier - Julien Ingrassia-Citroën DS3 WRC

2012       Sébastien Loeb - Daniel Elena-Citroën DS3 WRC

2013       Jari-Matti Latvala - Miikka Anttila-Volkswagen Polo R WRC

2014       Craig Breen - Scott Martin-Peugeot 208 T16 R5

2015       Kajetan Kajetanowicz - Jaroslaw Baran-Ford Fiesta R5

2016       Ralfs Sirmacis - Arturs Šimins-Škoda Fabia R5

2017       Kajetan Kajetanowicz - Jaroslaw Baran-Ford Fiesta R5

2018       Bruno Magalhães - Hugo Magalhães-Škoda Fabia R5

2019       -

2020       -

2021       Kalle Rovanperä - Jonne Halttunen-Toyota Yaris WRC

2022       Thierry Neuville - Martijn Wydaeghe-Hyundai i20 N Rally1