22/7/2021
Ο ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) ούτε λίγο ούτε πολύ θέτει ένα σοβαρό θέμα «ηθικής» σχετικά με τις μεθόδους εξόρυξης των σπάνιων γαιών από τις οποίες κατασκευάζονται οι μπαταρίες, μέσα από μια έκθεση που δημοσιοποιεί λίγες ημέρες μετά την παγκόσμια συνάντηση των G-7και τη γενικόλογη διαπίστωση για τον τερματισμό της χρηματοδότησης σε επενδύσεις για την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα. Η έλλειψη συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος δείχνει το πόσο δύσκολη είναι η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, όταν πανίσχυροι «παίκτες» στον τομέα της ενέργειας κινδυνεύουν να τεθούν εκτός, εφόσον δεν επενδύσουν σε green μεθόδους παραγωγής.
Βεβαίως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο «πράσινος» χαρακτήρας των ηλεκτρικών οχημάτων αμφισβητείται. Η αδυναμία φόρτισης των EVs από ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και η χρήση ρεύματος που έχει παραχθεί με την καύση ορυκτών καυσίμων είναι το βασικό επιχείρημα όλων όσοι εναντιώνονται.
Ωστόσο, ο ΟΗΕ έρχεται να δώσει μια άλλη διάσταση εφιστώντας την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στα ηθικά προβλήματα που προκύπτουν σχετικά με την κατασκευή μπαταριών από τις μεθόδους που εφαρμόζονται για την εξόρυξη και επεξεργασία των σπάνιων γαιών, όπως είναι το κοβάλτιο και το λίθιο, τα οποία είναι τα βασικά στοιχεία κατασκευής τους.
Οι πρακτικές που χρησιμοποιούνται δεν συνάδουν με αυτό που θα λέγαμε «καλή πρακτική», από τη στιγμή που χρησιμοποιούνται ανήλικα παιδιά.
Οι μεγαλύτερες ποσότητες αυτών των στοιχείων βρίσκονται σε Τρίτες Χώρες, όπου η φτώχεια και η ανέχεια αναγκάζει πολλά παιδιά να έρχονται σε άμεση επαφή με τους κινδύνους που συνεπάγεται η εξόρυξή τους.
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό συγκεντρώνει το 50% των παγκόσμιων αποθεμάτων κοβαλτίου και, σύμφωνα με τη διατύπωση της έκθεσης του ΟΗΕ, για την εξόρυξή του στα ορυχεία της Νότιας Κατάνγκα εργάζονται «περίπου 40.000 παιδιά τα οποία έρχονται αντιμέτωπα με εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες, χωρίς να έχουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό, ενώ αμείβονται με ελάχιστα χρήματα».
Και δεν είναι μόνον αυτό, καθώς ο ΟΗΕ επισημαίνει ότι, εκτός από τις χαμηλές αμοιβές και τις εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες, τα παιδιά που εργάζονται στα ορυχεία κοβαλτίου υφίστανται «κάθε είδους ψυχολογική βία και κακοποίηση».
Η ΟΗΕ εφιστά την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στα ηθικά προβλήματα που προκύπτουν σχετικά με την κατασκευή μπαταριών από τις μεθόδους που εφαρμόζονται για την εξόρυξη και επεξεργασία των σπάνιων γαιών, όπως είναι το κοβάλτιο και το λίθιο.
Η ενδεχόμενη εισπνοή κατάλοιπων ουρανίου, σε περίπτωση που δεν υπάρχει ο απαιτούμενος εξοπλισμός από τους εργαζομένους, αλλά και η συσσώρευση θειικού οξέος σε εγκαταλελειμμένες στοές και ορυχεία, στοιχείο το οποίο μπορεί να μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα με ανυπολόγιστες συνέπειες, συνιστούν δύο ακόμα σοβαρούς κίνδυνους, που υπογραμμίζει η έκθεση του ΟΗΕ.
Προβληματική είναι η διαδικασία εξόρυξης λιθίου, καθώς απαιτεί τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων νερού, με αποτέλεσμα την ταχύτερη ερημοποίηση των περιοχών που βρίσκονται κοντά στα ορυχεία. Πνευμονικά οιδήματα, χρόνιες βλάβες του αναπνευστικού είναι οι κίνδυνοι σε όσους εργάζονται χωρίς τον απαιτούμενο εξοπλισμό που αποτρέπει την εισπνοή μορίων λιθίου που επικάθονται.
Η Χιλή διαθέτει το 58% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου και, σύμφωνα με την έκθεση, έως και το 65% των διαθέσιμων υδάτινων πόρων στις περιοχές όπου βρίσκονται τα ορυχεία εξαντλείται για τη διαδικασία εξόρυξης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διαταραχή του οικοσυστήματος από τη λειψυδρία, αλλά και την αναγκαστική μετανάστευση πληθυσμών σε πιο «φιλικές» περιοχές.
Από την πλευρά της η αυτοκινητοβιομηχανία, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που συνδέονται με την εξόρυξη των σπάνιων γαιών αξιοποιεί τεχνολογίες ιχνηλασίας block chain για διαφάνεια και τον περιορισμό των μη ορθών πρακτικών στις χώρες αυτές, αλλά η μεγάλη ζήτηση δεν αφήνει και πολλά περιθώρια.
Ίσως η επόμενης γενιάς μπαταρίες, με στερεάς μορφής ξηρό ηλεκτρολύτη (solid state) θα δώσουν τη λύση στην πλήρη απεξάρτηση από το λίθιο και το κοβάλτιο, επαναφέροντας το γόητρο της ηθικής.
Άποψή μας, από τη στιγμή που οι λεγόμενες και ως «πολιτισμένες χώρες» έχουν εκχωρήσει ένα κομμάτι της παραγωγής μπαταριών στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική, στην Κίνα και γενικά σε χώρες όπου οι ελεγκτικοί μηχανισμοί απλώς δεν υπάρχουν, αδικούν την τεράστια προσπάθεια που γίνεται για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου αναφορικά με το πώς την αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη.
Η ηλεκτροκίνηση και οι τεχνολογίες που τη διέπουν συνεπάγεται μια φιλική σχέση με το περιβάλλον και τον άνθρωπο, σε όποιο σημείο τη Γης και εάν κατοικεί.
Δεδομένο πως ακόμα υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί, ώστε να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση σε ένα πιο πράσινο και φιλικό περιβάλλον για όλους τους κατοίκους του πλανήτη, όσο ουτοπικό και εάν φαντάζει κάτι τέτοιο.
ΔΗΜΟΦΙΛΗ_77761_450131_type13129.jpg "Αποστολή στην Ισπανία: Οδηγούμε το νέο, ποιοτικό και hi-tech Dacia Duster")
